Głos w obronie kobiet, przeciwko przemocy. „Monologi waginy”

- Time’s UP! Po dwudziestu latach od premiery dodatkowe sześć historii kobiet, które miały odwagę powiedzieć #metoo. Donośny i ważny głos przeciwko przemocy wobec kobiet, gwałtom, okaleczeniom i napaściom seksualnym, ale też afirmujący nasze ciała i uczący, jak o nich otwarcie rozmawiać – mówi Joanna Bażyńska, prezeska wydawnictwa Poradnia K.

„Monologi waginy”, najpierw jako monodram, odniosły ogromny sukces na Broadwayu i zostały określone przez „New York Times” „prawdopodobnie najważniejszym zaangażowanym politycznie tekstem teatralnym ostatniej dekady”. Książka została przyjęta równie entuzjastycznie i przetłumaczono ją na kilkadziesiąt języków. Po raz pierwszy ukazała się w Polsce w 2003 roku. Obecne jubileuszowe wydanie na dwudziestolecie poszerzone jest o sześć nowych historii.

To zapis niezliczonych rozmów autorki z kobietami – szczerymi do bólu i łamiącymi wszelkie tabu. Bohaterki otwarcie opowiadają o radości, którą niesie kontakt z ciałem, dumie
z kobiecości, ale i wątpliwościach, obawach i dramatach. Każdego roku w Stanach zgwałconych zostaje pięćset tysięcy kobiet. Sto milionów kobiet na całym świecie obrzezano. Przedstawicielki ofiar zabierają głos w tej ważnej książce.

Monique Wilson, działaczka na rzecz kobiet, stwierdza w posłowiu książki: „To nie jest po prostu monolog, to nie jest po prostu sztuka, tylko ważny, potężny katalizator przemian dążących do pełnej świadomości oraz sprawiedliwości wobec kobiet”. Sukces, który monodram odniósł na scenach całego świata, stał się początkiem globalnego ruchu V-Day przeciwko przemocy wobec kobiet i dziewcząt. Co roku ludzie na całym świecie wystawiają spektakl i organizują różne inne wydarzenia artystyczne i kampanie, zbierając fundusze dla kobiet i grup działających na ich rzecz. V-Day szybko przeobraził się w masowy ruch, działający aktywnie na wszystkich kontynentach; jest on obecny także w Polsce. Na cele ruchu zebrano już na całym świecie ponad sto milionów dolarów, które przeznaczone zostały na schroniska dla kobiet, ratowanie życia, zmianę przepisów prawnych, centra interwencji kryzysowej dla ofiar gwałtów i ośrodki dla ofiar przemocy domowej, a także wsparcie działaczek opiekujących się uratowanymi kobietami. „Najnowsze raporty Światowej Organizacji Zdrowia, Centrów Kontroli i Prewencji Chorób oraz ONZ wykazują jednoznacznie, że na całym świecie jedna na trzy kobiety doświadczy w swoim życiu fizycznej bądź seksualnej przemocy. To ponad miliard kobiet” – pisze Eve Ensler. Kobiety łączą się we wspólnej sprawie i jednoczą się wokół globalnego ruchu V-Day.

Fenomen „Monologów” ma szansę stać się takim motorem do zmian także w naszym kraju, teraz, kiedy jest to bardzo potrzebne. Oto, co mówi o książce Marta Lempart, przewodnicząca Ogólnopolskiego Strajku Kobiet: „W czasach One Billion Rising, Międzynarodowego Strajku Kobiet i #metoo "Monologi waginy" nie są już tylko głosem, świadectwem i inspiracją, ale powszechnym, dostępnym, przynoszącym konkretne efekty działaniem tysięcy dumnych i wściekłych kobiet, które wyszły z przestrzeni prywatnej w publiczną i już w niej pozostaną - solidarnie, odważnie, wszędzie”.

„Dziś, dwadzieścia lat później, bardzo chciałabym móc powiedzieć, że radykalny, antyrasistowski feminizm zwyciężył. Ale patriarchat, podobnie jak biała supremacja, to nawracająca epidemia. Wegetuje sobie, uśpiony w organizmie politycznym, jakim jest nasze społeczeństwo, do momentu, aż nie pojawią się aktywizujące go toksyczne warunki”.

„W Stanach Zjednoczonych, gdzie u władzy jest dzisiaj człowiek o otwarcie rasistowskich, mizoginicznych poglądach, zdecydowanie mamy do czynienia z prawdziwym wybuchem epidemii. Teraz, jeszcze bardziej niż kiedykolwiek, jest czas na opowiadanie swoich historii i na wypowiadanie ważnych słów, takich jak „wagina”, „zgwałcił mnie ojczym” czy „nasz prezydent jest potworem i rasistą”.

„Każdego roku w Stanach zgwałconych zostaje pięćset tysięcy kobiet. Sto milionów kobiet na całym świecie obrzezano. Lista zdaje się nie mieć końca. Wypowiadam na głos słowo „wagina”, bo chcę, żeby te okropieństwa się skończyły. A wiem, że nie skończą się, dopóki w pełni nie przyjmiemy do wiadomości, że nadal się zdarzają. A jedynym sposobem, żeby to osiągnąć, jest pozwolić kobietom mówić – bez strachu, bez obawy przed karą czy zemstą”.

Eve Ensler (fragmenty książki)

O autorce

Eve Ensler – urodzona 25 maja 1953 roku, amerykańska dramatopisarka, poetka, scenarzystka filmowa i aktywistka feministyczna. Oprócz „Monologów waginy” napisała także książkę „Dobre ciało” oraz „W trzewiach świata. Wspomnienia” i wiele sztuk teatralnych.

Za „Monologi waginy” otrzymała w 1997 roku prestiżową nagrodę OBIE. Sukces, który monodram odniósł na scenach całego świata, stał się początkiem globalnego ruchu V-Day przeciwko przemocy wobec kobiet.