Ludwik Zamenhof (1859-1917) urodził się w Białymstoku i tam spędził dzieciństwo. Wówczas było to wielonarodowe, zróżnicowane kulturowo miasto. Młody Zamenhof, który za główną przyczynę nieporozumień i sporów między ludźmi uważał barierę językową, postanowił stworzyć podstawy języka międzynarodowego.
Obchody tradycyjnie odbyły się przy pomniku Ludwika Zamenhofa w Białymstoku, gdzie złożono kwiaty, przechodniom rozdawano żonkile, zaśpiewano też wspólnie hymn esperanto, do którego słowa napisał Zamenhof. W tym roku uroczystości przesunięto (Zamenhof zmarł 14 kwietnia 1917 roku) ze względu na przypadający w ten dzień Wielki Piątek.
Jak mówił podczas uroczystości prezes Towarzystwa Esperantystów w Białymstoku Przemysław Wierzbowski - Zamenhof, który do 14. roku życia mieszkał w Białymstoku, a później razem z rodzicami przeprowadził się do Warszawy, bardzo wiele razy wspominał miasto swojego urodzenia. "Jak wiele razy powtarzał, Białystok to jest miasto, które dało starania, dało usiłowania, dało pomysły na wszelkie kolejne plany w jego życiu" - powiedział Wierzbowski.
Obchody 100. rocznicy śmierci Zamenhofa zainaugurowali w styczniu w Białymstoku m.in. esperantyści i społecznicy. Wcześniej władze Białegostoku chciały ogłosić 2017 Rokiem Zamenhofa, jednak radni na grudniowej sesji rady miasta nie zgodzili się na to. "Żałujemy, że radni w grudniu nie zgodzili się na propozycję prezydenta, ale mamy patronat UNESCO i dużo dobrej woli, by tę rocznicę starać się upamiętniać w każdy możliwy sposób" - powiedział PAP zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki.
Uroczystości zaplanowano na cały rok. W środę po południu w Centrum im. Ludwika Zamenhofa w Białymstoku otwarto wystawę znaczków i kart pocztowych "Esperanto w filatelistyce". Zaprezentowano też wydaną przez Pocztę Polskę okolicznościową kartę pocztową dedykowaną Ludwikowi Zamenhofowi.
W czwartek wieczorem w Operze i Filharmonii Podlaskiej odbędzie się koncert "Esperanto - język nadziei", podczas którego wykonany zostanie w języku esperanto m.in. I Symfonia "Esperanto" Davida Gainesa. Natomiast w świąteczny poniedziałek przed białostockim ratuszem odbędzie się - jak zapowiadają organizatorzy - esperanckie granie i śpiewanie.
Natomiast główne uroczystości związane z 100. rocznicą odbędą się w maju, kiedy w Białymstoku zostanie zainaugurowany 36. Polski Kongres Esperantystów, na który przyjadą esperantyści z kraju i ze świata. Podczas trzydniowego kongresu odbędzie się m.in. promocja wydanego w esperanto tomiku poezji białostockiego poety Wiesława Kazaneckiego.
Białystok wciąż jest ważnym miejscem dla miłośników esperanto. W 2009 r. odbył się tam 94. Światowy Kongres Esperanto. Zaczęło wówczas działalność Centrum im. Ludwika Zamenhofa (od nowego roku włączone do Białostockiego Ośrodka Kultury, co spotkało się z protestami - PAP), które m.in. realizuje przedsięwzięcia ukazujące zróżnicowanie kulturowe, narodowościowe i religijne regionu.
Działa w nim biblioteka esperancka "Esperanto-Libro" (jako filia Książnicy Podlaskiej), licząca ponad 3 tys. książek i czasopism. To m.in. podręczniki do nauki esperanto, słowniki, książki dla dzieci i młodzieży czy komiksy.
Esperantyści szacują, że na świecie jest ponad tysiąc miejsc noszących imię Zamenhofa lub nazwę esperanto. Dokładnie nie wiadomo, ilu jest samych esperantystów; najczęściej podawana jest liczba kilkuset tysięcy osób znających ten język.