Jak podają organizatorzy, Festiwal w Olsztynie jest jedynym przeglądem filmów o tematyce penitencjarnej w Polsce, Europie i prawdopodobnie na świecie.
"Festiwal w Olsztynie to przede wszystkim miejsce spotkania ludzi, których łączy praca penitencjarna. Wolność spotyka się tu w dialogu z izolacją. Twórcy konfrontują się z problemami więziennictwa i dostarczają nam o nim nowej wiedzy, wzbogaconej o wrażenia artystyczne. Istotnym elementem przesłania festiwalowego jest człowiek i czas, uchwycenie momentu, niespotykanego zjawiska, czy ciekawego wydarzenia związanego z więziennictwem" - powiedział PAP rzecznik okręgowego dyrektora Służby Więziennej w Olsztynie Jarosław Witek.
Opowiadał, że idea przeglądu filmów o tematyce penitencjarnej zrodziła się z potrzeby i pragnienia zaprezentowania rzeczywistości więziennej za "wielkim murem", do której dostęp mają tylko nieliczni.
"W jednym miejscu i o jednym czasie zestawiamy produkcje filmowe zarówno profesjonalistów reżyserów, studentów szkół filmowych, jak i amatorów - funkcjonariuszy Służby Więziennej czy skazanych - a Jury złożone z fachowców w swoich dziedzinach ma za każdym razem trudny wybór, oceniając wiele godzin tworzywa filmowego" - podkreślił Witek.
Przewodniczący jury, filmoznawca Konrad Lenkiewicz mówił, że kolejne edycje Festiwalu przyciągają twórców, motywując ich jednocześnie do poszukiwania nowych tematów, czy też oryginalnego filmowego ujęcia.
"W czterech edycjach Festiwalu oceniliśmy 80 filmów, a do czwartej zostały nadesłane 24 filmy: z Polski i zza granicy, w tym 13 produkcji profesjonalnych oraz 11 filmów amatorskich" - podał Lenkiewicz.
Grand Prix IV edycji Festiwalu w kategorii filmów profesjonalnych zdobył Zdzisław Najda za obraz "Schody do wolności", ukazujący Marka Łagodzińskiego, założyciela Fundacji "Sławek", angażującej więźniów w opiekę nad ludźmi niepełnosprawnymi.
W kategorii filmów amatorskich Nagrodę Główną przyznano Monice Dąbrowskiej za film "Sześć łap zza krat", pokazujący jaką rolę w resocjalizacji osadzonych odgrywa kontakt z pozostającymi w azylach bezdomnymi psami.
Nagrodę za walory resocjalizacyjne przyznano Marii Pisarek za film "Zakład w Wiśniczu". Nagroda specjalna przypadła Zbigniewowi Bajkowi oraz Izabeli Bieli za filmy: "Horyzont Wolności", "Dramat Wolności". Joanna Kondrat otrzymała nagrodę muzyczną za utwór "Karma".
Autorzy zwycięskich filmów otrzymali, oprócz nagród rzeczowych, statuetki "Dobrego Łotra".
Gościem honorowym IV edycji festiwalu była aktorka Ewa Błaszczyk, organizatorzy przypomnieli bowiem jej kreację w filmie Wiesława Saniewskiego "Nadzór" z 1983 roku. To opowieść o młodej kobiecie, która za malwersacje gospodarcze trafia do więzienia i ma tam odbyć karę dożywotniego pozbawienia wolności. Życie więzienne pokazane jest tam przez pryzmat postaw więźniarek, ale film odbierany jest głównie jako metafora represyjnego systemu politycznego i stanu wojennego.