Ktoś mógłby powiedzieć, że wszystko to już było: tajemniczy zabójca, seryjne zbrodnie popełniane na prostytutkach, neurotyczny detektyw (lub pani detektyw), który własną pustkę emocjonalną wypełnia nadgorliwą pracą. Ale pisanie kryminałów polega przecież na sprawnym operowaniu kliszami, zaś Val McDermid to stuprocentowa profesjonalistka, która sztukę pisania udanej powieści detektywistycznej opanowała do perfekcji.

Powiedzieć, że szkocka pisarka jedynie żongluje konwencjami, byłoby zresztą błędem. W swoich książkach przemyca przecież sporo odwołań do problemów społecznych. Jedna z najpopularniejszych jej bohaterek Lindsay Gordon jest lesbijką, a kwestia wyobcowania mniejszości seksualnych niejednokrotnie powraca w pisarstwie Szkotki. Jak dotąd na język polski przetłumaczono zaledwie kilka powieści z bogatego dorobku Val McDermid, która zadebiutowała w 1987 r. bestsellerowym „Report for Murder”. Dobrze, że mamy okazję nadrobić zaległości.

W „Odpłacie”, która w wydaniu oryginalnym ukazała się dwa lata temu, wracamy do znanej z wielu poprzednich powieści pary bohaterów: inspektor Carol Jordan i psychologa sądowego Tony’ego Hilla. To oni stali się centralnymi postaciami brytyjskiego serialu „Wire in the Blood”, opartego na książkach McDermid. Tych dwoje zna się jak łyse konie i rozumie bez słów, na warsztacie pojawia się zaś kolejna frapująca sprawa. Policja odnotowuje serię brutalnych morderstw na kobietach z półświatka. Morderca za każdym razem zostawia charakterystyczny znak na nadgarstkach swoich ofiar. Tymczasem z więzienia ucieka inny niebezpieczny przestępca. Jest nim niejaki Jacko Vance (on również pojawił się w serialu), niegdysiejszy prezenter popularnego telewizyjnego show, osadzony za kratami za okrutne zabójstwa nastolatek. Para bohaterów musi zmierzyć się nie tylko z kryminalną zagadką, lecz także pracą w warunkach ograniczonych przez cięcia budżetowe. Takie czasy. McDermid kryzys zdaje się jednak nie dotyczyć. Znów sprawnie prowadzi nas po nitce do kłębka, co jakiś czas umiejętnie myląc tropy. Warto zagrać w jej grę.

Odpłata | Val McDermid | przeł. Jan Hensel | Prószyński i S-ka 2013 | Recenzja: Malwina Wapińska | Ocena: 4 / 6