Mocne nazwiska, premiery, głośne polskie tytuły. Retroperspektywy ruszają w Łodzi

Organizowane co dwa lata Retroperspektywy to miejsce konfrontacji artystycznych teatru niezależnego oraz mainstreamowego, platforma spotkań, warsztatów i dyskusji. Nie różnicują artystów na zawodowców i amatorów, odrzucają podziały na gatunki czy nurty. Tegoroczna edycja festiwalu przebiega pod hasłem „Teatr między Słowami”.

„Zawsze prezentujemy najciekawsze zjawiska teatralne, definiujące kulturową tożsamość współczesnego człowieka - mówi Tomasz Rodowicz, dyrektor artystyczny festiwalu. - Program tegorocznej edycji skonstruowaliśmy tak, by pokazać najbardziej skrajne i różnorodne sposoby użycia SŁOWA w teatrze współczesnym. Zobaczymy więc spektakle, które wyznaczają nowe myślenie o teatrze, zacierają różnice między koncertem i misterium, widowiskiem i rytuałem. Wcielają słowo w ciało, a aktora w pieśń i ruch” - podkreśla Rodowicz.

I tak, przed widzami, począwszy od 24 sierpnia, dwa weekendy prezentacji wydarzeń teatralnych, warsztatów i spotkań z artystami.

Otwiera je premierowa 2.0.4.5. „Miniopera metafizyczna” Teatru CHOREA w reżyserii Tomasza Rodowicza, będąca głosem w dyskusji, dotyczącej kondycji duchowej współczesnego człowieka i zagrożeń związanych z cyberświatem. Odpowiedzi na pytanie na ile prace nad sztuczną inteligencją stanowią rzeczywiste zagrożenie dla gatunku ludzkiego wspólnie z artystami Teatru CHOREA będzie można szukać w piątek, 24 sierpnia o godz. 19:00.

Tego samego dnia o godz. 21:00 spektakl „ASCESTICA - Nikos Kazantzakis: Śpiewy z Krety”. Grecki Omma Studio Theater swoją propozycję nazywa „opusem”, bo przyjmuje ona formę teatralnego rytuału, czerpiącego siłę z ludzkiego głosu, Sam tekst – „ASCETICA: Salvatores Dei” to seria duchowych ćwiczeń napisana przez Nikosa Kazantzakisa, pochodzącego z Heraklionu na Krecie.

Pierwszą sobotę Retroperspektyw, o godz. 17:00 rozpocznie Aurora Lubos performensem „Welcome/Witajcie”. Niezależna artystka związana z gdańską i brytyjską sceną tańca współczesnego ma na koncie kilka mocnych, autorskich spektakli solowych. Działanie, które zaprezentuje w Łodzi to jej komentarz w sprawie uchodźców ginących na morzu, próba przeniesienia odległych obrazów w naszą rzeczywistość.

Godzinę później na spotkanie z mistrzami słowa zaprosi widzów jedna z najwybitniejszych polskich aktorek – Maja Komorowska. Poezja Herberta, Miłosza, Pawlikowskiej-Jasnorzewskej stanie się dla artystki narzędziem do tworzenia żywej relacji z uczestnikami.

Sobotni program zamknie o godz. 20:00 przedstawienie „Z życia owadów” Niezależnego Projektu Teatralnego i Muzycznego z Białorusi, zrealizowane na podstawie 14 wierszy Nikołaja Olejnikowa. Czternaście małych tragedii muzyczno-wokalnych to bardzo szczególny spektakl na krawędzi epickiego dramatu i dziecięcych wyliczanek.

Organizatorzy festiwalu nie zapominają o najmłodszych. Mają dla nich widowisko „Bracia Polarnej Zorzy”, oparte na mało znanych baśniach i legendach krajów nadbałtyckich. Spektakl jest wielowarstwowy, bogaty na poziomie muzyki, obrazu oraz światła, o czym publiczność przekona się w niedzielę (26.08) w samo południe. Wielobarwne obrazy tworzą aktorzy Teatru Figur Kraków - jeden z najbardziej znanych teatrów cieni w Polsce.

Na zakończenie pierwszego weekendu (26.08, g. 20.00) publiczność zobaczy przedstawienie „Lear. The Bastard's Story (Lear. Puppets and People)“ izraelskiej grupy Malenki Theatre. Podtytuł spektaklu traktować można i dosłownie i w przenośni, bo grupa wykorzystuje na scenie lalki teatralne i marionetki. W warstwie dramaturgicznej ta trawestacja dzieła Wiliama Szekspira skupia się na bezwzględnej i niepohamowanej walce o dziedzictwo.

Retroperspektywy dają możliwość prześledzenia najciekawszych zjawisk współczesnego teatru na świecie, dzięki zagranicznym gościom, takim jak wybitna i wielokrotnie nagradzana grupa tancerzy z Portugali - Vortice Dance Company. Jej widowisko taneczne „Home 2.0.”, w którym wizualizacje w pełni współgrają z tancerzami, mówi o kulturze i wartościach poprzez opowieść o psychospołecznej adaptacji astronautów, żyjących w odizolowanym środowisku statku kosmicznego, tworzącego swoisty dom w kosmosie. Spektakl rozpocznie drugi weekend festiwalu, w piątek (31.08), o godz. 19:00.

Piątkowy wieczór to również koncert „Pokój jej cieniom” tria wokalnego Trzy Dni Później. Słowa i melodie ukażą wielokulturowość Dolnego Śląska, z którego pochodzą wokalistki. Artystki opisują go jako tygiel wydarzeń historycznych i społecznych, widziany oczami kobiet na przestrzeni kilku wieków. Obok rodzinnych wspomnień, pojawiają się te, oparte na twórczości Anny Louise Karsch czy Ester Golan. Początek o godz. 21:00.

Sobotę rozpocznie druga z propozycji Teatru CHOREA, czyli „Rój. Sekretne życie społeczne” w reżyserii Janusza Adama Biedrzyckiego. Jest to historia o rolach społecznych, więziach rodzinnych, religijnym podporządkowaniu i miłosnej manipulacji, stanowiąca źródło pogłębionej wiedzy o analogiach między światem ludzkim i światem pszczół. Po raz kolejny Teatr CHOREA do współpracy zaprosił osoby niewidome i słabowidzące. Pokaz festiwalowy o godz. 18:00.

Dwie godziny później Galeria i Pracownia Art Brut oraz Igor Gawlikowski zaprezentują „Słowa” - wystawę i multimedialny muzyczny performens, którego bezpośrednią inspirację stanowią prace twórców zrzeszonych we wrocławskiej Galerii i Pracowni Art Brut. Kluczem dla działań performatywnych jest „słowo”, które w kontekście prac twórców zyskuje nowe, rozszerzone znaczenie.

Ostatni dzień festiwalu to głośny monodram „Matka Makryna”, stworzony na podstawie powieści Jacka Dehnela, w którym zobaczymy Irenę Jun, uznawaną za jedną z najlepszych wykonawczyń ról Beckettowskich na świecie. Tym razem wystąpi w monologu przeoryszy klasztoru bazylianek w Rzymie, która w latach 40. XIX wieku stała się obiektem fascynacji i uwielbienia polskiej emigracji i europejskiej prasy. Tajemnicza kobieta sięgnęła szczytów władzy, zarówno świeckiej, jak i kościelnej. Początek, godz. 18:00.

A na finał (godz. 20:00) muzyka słów oraz słowa wydobyte z muzyki w ramach koncertu neTTheatre. Program łączy fragmenty najgłośniejszych spektakli grupy: „Kukła. Księga Blasku”, „Znak Jonasza”, „Bieguny”, „HIDEOUT/Kryjówka” czy „Hindełe. Siostra sztukmistrza”. Na scenie wybitni twórcy: Mariusz Bonaszewski, Paweł Passini, Paweł Janyst, Beata Passini, D'Roots Brothers, Daniel Moński. Całość w efektownej oprawie wizualizacji Marii Porzyc.

Festiwalowy program dopełniają „master class” przygotowane przez mistrzów dla młodych adeptów sztuki aktorskiej: „Słowo na scenie, niewykorzystany potencjał” (Maja Komorowska), „Słowo pisane a słowo mówione” (Irena Jun) i „Słowo przemienione w gest sceniczny” (Cláudia Martins and Rafael Carriço). Są jeszcze wolne miejsca.

Z kolei najmłodsi - w wieku 0-6 lat - w obecności rodziców wybrać się mogą w obie niedziele festiwalu na zajęcia umuzykalniające wg teorii E.E. Gordona, które poprowadzi Natalia Wicher. Będą się one składać w dużej mierze ze śpiewanek zróżnicowanych tonalnie i rytmicznie oraz rytmiczanek w typowych i nietypowych metrach.

Wszystkie wydarzenia Retroperspektyw odbędą się w Fabryce Sztuki w Łodzi. Karnety i bilety na poszczególne z nich można kupić online lub w biurze Teatru CHOREA - organizatora - lub zarezerwować poprzez formularz na stronie www.retroperspektywy.com.