Rusza 16. Docs Against Gravity: Oto 7 filmów, które trzeba obejrzeć

1 1. Kraj Bez Boga

W niezwykle intymnym portrecie reżyser i pisarz Gerard Mannix Flynn przedstawia członków swojej rodziny, którzy doznali przemocy ze strony przedstawicieli irlandzkich władz kościelnych i państwowych na przestrzeni ostatnich 40 lat. Opowiadają o wpływie, jaki wywarła przemoc na ich życie.

Przywołują traumatyczne przeżycia z dzieciństwa, kiedy zostali zabrani z rodzinnego domu i uwięzieni w domach dziecka lub zakładach prowadzonych przez Kościół. Reżim był tu bezlitosny: dzieci pracowały na roli od świtu do zmierzchu, były źle ubrane i na wpół zagłodzone. Film zadaje pytanie, dlaczego to wszystko się stało i jak przezwyciężyć traumę przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Flynn staje się odbiorcą intymnych opowieści o swojej rodzinie, słucha świadków i dokładnie archiwizuje historie, zamykając je w swojej własnej opowieści.

2 2. I młodzi pozostaną

Laureat Oscarów Peter Jackson (trylogie „Władca Pierścieni” i „Hobbit”) w swoim pierwszym filmie dokumentalnym zgłębia mroczną historię pierwszej wojny światowej. To stworzony z oryginalnych odrestaurowanych materiałów ze zbiorów londyńskiego Imperial War Museum, z wykorzystaniem przetworzonego dźwięku z archiwum BBC oraz wywiadów z żołnierzami niezwykły obraz, ożywiający rzeczywistość wojny na linii frontu za pomocą nowoczesnych technik produkcji, wyostrzenia i barwienia archiwalnej taśmy filmowej. To jeden z najdroższych filmów eksperymentalnych kina dokumentalnego ostatnich lat.

Film prezentuje niezwykłe spojrzenie na żołnierzy i wydarzenia I wojny światowej przedstawione na ekranie w sposób, jakiego dotąd nikt nie widział. Patrzymy jak żołnierze jedli, spali i przyjaźnili się, a także jak wyglądało ich życie z dala od okopów. Obrazy sprzed wieku wyglądają tak, jakby zostały zrobione wczoraj, a przerobienie zdjęć z czarno-białego formatu na kolorowy ukazuje niewidzialne dotąd szczegóły. Dzięki temu film oferuje mocne, porywające i niezwykle przejmujące przeżycie wojny. Stara się przywrócić głos wojennym weteranom i przypomnieć obraz pokolenia zmienionego raz na zawsze przez globalną wojnę. Film powstał z okazji 100-lecia zakończenia I wojny światowej. Jackson zadedykował go swojemu dziadkowi, który walczył na wojnie.

3 4. Kobro / Strzemiński. Opowieść fantastyczna

Film „Kobro / Strzemiński. Opowieść fantastyczna” wchodzi w dyskusję z biografizmem jako metodą odczytania sztuki, ale też pokazuje, że od biografizmu nie sposób uciec. Jego twórcy dostrzegają walor postawy awangardowych artystów, która polegała na przezwyciężaniu życiowych przeciwności i wykraczaniu wyobraźnią poza to, co inni uznają za nieprzekraczalny horyzont.

W tym filmie nic nie jest tak, jak wydarzyło się naprawdę i to niewydarzenie się jest celowe. Oglądając sytuacje, które nigdy nie miały miejsca, możemy wysnuć wnioski na temat tego, co miało miejsce. Widz wchodzi w rolę detektywa, bo w tej historii została popełniona zbrodnia. W kręgu podejrzanych są: Fanny Kapłan, która targnęła się na życie Lenina, Fritz Haber, ojciec wojny chemicznej i jego małżonka, która z rozpaczy popełniła samobójstwo, a także miasta: Paryż, Moskwa, Petersburg i Łódź.

Film jest eksperymentem formalnym i narracyjnym. Łączy zdjęcia fabularne z udziałem aktorów kręconych w hali zdjęciowej, scenografii wirtualnej i animacji, balansuje na granicy video-artu i teatru telewizji. Jego strategie to impresja, sięganie do podświadomości, dialog współczesnego reżysera z awangardą pierwszej połowy XX w. Zadaje pytanie: co nam zostało po awangardzie? W filmie zagrali Agata Buzek, Łukasz Simlat i Małgorzata Hajewska-Krzysztofik.

4 5. Proces Ratko Mladicia

Całkiem niedawno Europa musiała zmierzyć się z przerażającymi obrazami będącymi dowodami zbrodni popełnionych w obozach koncentracyjnych i masowych grobów w krajach byłej Jugosławii. Wojna w Bośni i Hercegowinie kosztowała życie około 100 000 niewinnych ludzi. W 2012 roku, prawie 20 lat po tym krwawym konflikcie, w Międzynarodowym Trybunale w Hadze rozpoczął się trwający pięć lat proces serbskiego generała Ratko Mladicia, zwanego „rzeźnikiem z Bałkanów”. Oskarżono go o zbrodnie, wśród których było m.in. przeprowadzenie oblężenia Sarajewa i zamordowanie 7 000 muzułmanów w Srebrenicy.

Film ukazuje wojnę w byłej Jugosławii z dwóch perspektyw. Z jednej strony twórcy rozmawiają z prokuratorami, odwiedzają ofiary i świadków tragicznych wydarzeń. Z drugiej – przeprowadzają wywiady z prawnikami, zwolennikami i członkami rodziny Mladicia, którzy uważają go za patriotycznego bohatera. Zapewnia tym samym niepowtarzalny wgląd w wypowiedzi i postawy obrońców generała oskarżonego o ludobójstwo.Czy kilkuletni proces może przywrócić wiarę w sprawiedliwość,, skoro nie przywróci on życia zmarłym, a oskarżony nie poczuwa się do winy i odmawia uznania werdyktu, który skazuje go na dożywocie? Szokujące, mocne obrazy przywoływane w archiwalnych materiałach informacyjnych przypominają o absurdalnym i bezsensownym okrucieństwie wojny, której skutki odczuwamy do dziś.

5 6. Ave Satan?

Film bez uprzedzeń przedstawia jeden z najbardziej kontrowersyjnych i zagadkowych ruchów religijnych w historii USA, który w ciągu zaledwie pięciu lat rozrósł się i skupia dziś ponad 100 000 członków na całym świecie. Poznajemy enigmatycznego przywódcę Szatańskiej Świątyni Luciena Greavesa, który na telefonie ma przyklejoną naklejkę „Fuck Donald Trump” i wzywa do rewolucji mającej uratować duszę Amerykanów. Dla członków Świątyni, Szatan jest symbolem wolności, buntu i myślenia przyszłościowego.

Działający w mediach społecznościowych członkowie ruchu organizują serię publicznych akcji propagujących wolność religijną i kwestionujących uwikłane w korupcję autorytety. W Arizonie zainicjowano kampanię „Menstruuj z Szatanem”, która gromadziła kobiece produkty higieniczne dla lokalnych schronisk. Wymyślono również After School Satan Club, który stanowi alternatywę dla chrześcijańskich programów w szkołach publicznych. Świątynia przyciąga przedstawicieli zróżnicowanych pod względem koloru skóry, tożsamości płciowych i przekonań. Film w dowcipny i jednocześnie prowokujący do myślenia sposób przedstawia często źle rozumianych outsiderów, których niezachwiane zaangażowanie na rzecz społecznej i politycznej sprawiedliwości dało siłę tysiącom ludzi na całym świecie.

6 7. Jonathan Agassi uratował mi życie

Film przedstawia wzlot i upadek gwiazdy gejowskiego porno Jonathana Agassiego. Reżyser Tomer Heymann (twórca m.in. „Mr. Gaga”) towarzyszył swojemu bohaterowi przez osiem lat, udało mu się stworzyć nietuzinkowy, niezwykle szczery portret człowieka, przechodzącego w przez jeden z najtrudniejszych momentów w swoim życiu.

Na film składają się fragmenty produkcji, które uczyniły z Izraelczyka najgorętsze nazwisko w pornobiznesie, występy na żywo w berlińskich klubach, a także pełne czułości sceny z matką, czy opowieści o młodzieńczych traumach. Granice między dwoma światami, Berlinem, gdzie pracuje, a Tel Awivem, gdzie dorastał, stopniowo się zacierają. Będący u szczytu kariery Jonathan nie ukrywa się ze szczegółami swojego życia. Jesteśmy świadkami, jak nieprzepracowane traumy rodzinne coraz bardziej zaczynają wpływać na jego karierę w przemyśle porno.