Powtórki, emisje późną nocą – 69. rocznica powstania warszawskiego nie spotkała się ze szczególnym zainteresowaniem telewizji. Jak wyłowić nieliczne perełki o powstaniu?

Pierwszego dnia sierpnia programy związane z powstaniem pokaże TVP Polonia. O godz. 23.45 wyemituje polski dokument sprzed czterech lat „Fantazmaty powstania warszawskiego”. Autorzy nie opowiadają tu o samym wydarzeniu, ale jego odbieraniu i interpretacji dzisiaj. Do dyskusji w filmie zaprosili m.in. pisarkę Sylwię Chutnik, reżyserów teatralnych Pawła Passiniego i Jana Klatę oraz rysownika Tomasza Bagińskiego. Tego samego dnia tuż przed godz. 14 TVP Polonia pokaże też „Dziewczyny z tamtych lat”. Bohaterkami są kobiety pokolenia Armii Krajowej, które opowiadają o czasach II wojny światowej, ale też powojennych prześladowaniach.

Główne kanały polskiej telewizji zaczną obchody tuż przed godziną wybuchu powstania, czyli 17.00. TVP 2 o godz. 16.25 pokaże film Janusza Morgensterna „Godzina »W«”. W historii opartej na opowiadaniu Jerzego Stefana Stawińskiego (uczestnika powstania) występują m.in. Ewa Błaszczyk i Wojciech Wysocki. Na tym samym kanale, grubo po północy, bo o godz. 0.55 dokument „Zejść na ziemię” sprzed roku. To bardzo ciekawa opowieść o zrywie warszawiaków widzianym oczami żołnierzy Wehrmachtu, którzy jako młodzi chłopcy zostali wysłani do walki ze stołecznymi powstańcami. Opowieści towarzyszą wyjątkowe materiały archiwalne, m.in. z National Archives w Waszyngtonie. W filmie nie zabrakło również relacji powstańców i cywilów. A już wyjątkowym nocnym markom warto polecić przypomnienie koncertu „Pamiętnik z powstania warszawskiego”. Wydarzenie, którego scenariusz oparto na fragmentach książki Mirona Białoszewskiego, było jedną z najważniejszych części obchodów 65. rocznicy wybuchu powstania. Wystąpili m.in. Robert Więckiewicz i Stanisława Celińska. Emisja o godz. 3.40. O zupełnie szalonej godzinie 4.20 TVP 1 pokaże z kolei fascynującą opowieść o Eugeniuszu Hanemanie, który fotografował przebieg zrywu. „Eugeniusz Haneman. Fotograf w powstaniu warszawskim” opowiada, jak to się stało, że otrzymał zlecenie na uwiecznienie walk od Delegatury Rządu na Kraj.

Swoją cegiełkę do obchodów dołożą także TVP Info oraz Canal+. Na tym pierwszym o godz. 23.31 dokument „Powstanie zwykłych ludzi”. Film pokazuje codzienne życie stolicy, losy zwykłych mieszkańców. Z kolei Canal+ zaprezentuje film „Baczyński”, w którym w rolę poety i uczestnika powstania wcielił się Mateusz Kościukiewicz (więcej o filmie na str. 16 „Kultury”).

Przyznać trzeba, że najlepiej do obchodów przygotował się kanał TVP Historia. Najpierw o godz. 10.00 przypomnienie koncertu z okazji poprzedniej rocznicy wybuchu powstania „Morowe panny”. Potem dwuczęściowy film dokumentalny „Powstanie warszawskie” o polityce trzech mocarstw wobec Polski w tamtym czasie. Później jeszcze m.in. „Świadkowie XX wieku: Dziewczyny” ze wspomnieniami uczestniczek walk oraz „Rachunek sumienia: Godzina zero” o przyczynach wybuchu powstania. Ważnym punktem jest debata „Spór o historię: Powstanie warszawskie – klęska bohaterów?” (godz. 21.30). Gościem będzie m.in. dyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego Jan Ołdakowski.

Jak widać, kilku ciekawych propozycji na ten szczególny dzień nie brakuje, szkoda tylko, że niektóre kanały zepchnęły je na marginalny czas antenowy.