Europejska Noc Literatury to organizowane w różnych miastach kontynentu święto czytelników, którzy tego wieczoru usłyszeć mogą prozę w interpretacjach twórców kultury, a przy okazji odwiedzić przestrzenie miasta, które często na co dzień nie są dostępne dla zwiedzających.
Tegoroczna edycja Europejskiej Nocy Literatury planowana na wiosnę, z powodu pandemii koronawirusa, odbędzie się 29 sierpnia w okolicach ronda Powstańców Śląskich. Kuratorem wydarzenia jest w tym roku dziennikarz literacki i pisarz Max Cegielski. Jest on też autorem koncepcji tematycznej Europejskiej Nocy Literatury 2020, która odbędzie się pod hasłem „Podróż”.
Książki, które znalazły się w programie ENL połączy motyw szeroko pojętej podróży, przemieszczania się, spaceru i wyprawy, zmiany miejsca pobytu, emigracji, ucieczki, turystyki, komunikacji.
„Kluczem doboru nie jest data powstania książki, ani to czy możemy włożyć ją do szufladki z napisem fiction czy non fiction. Nie chodzi o wybór znanych bestsellerów, czy odwrotnie, niszowych, ambitnych narracji” – mówił o koncepcji programowej Max Cegielski podkreślając, że wybrał różnorodne teksty, w których bohaterowie bądź autorzy, narratorzy są w ruchu, przyglądają się uważnie mapom, otoczeniu, podróżują i filozofują, starają się zrozumieć świat. „Czytane fragmenty ułożą się w mapę zakątków, dziejów i gatunków literackich Europy” – dodał.
ENL rozpocznie się od podróży do serca Europy, w Alpy, gdzie poprowadzi czytelników bohater powieści „Czarodziejska góra” Tomasza Manna. „Następnie przemieścimy się na krańce kontynentu, gdzie przewodnikami będą dla nas: Kapka Kassabova i jej reportaż +Granica. Na krawędzi Europy+ o kurdyjskim małżeństwie, które w poszukiwaniu pokoju ląduje na Bałkanach, a także Jurij Andruchowycz, z którego +Leksykonem miast intymnych+ przeprawimy się z ze wschodnich granic Europy na jej zachodnie flanki - do Hiszpanii i Portugalii, czy wreszcie Sylvain Tesson, który tworząc +Lato z Homerem+ zamieszkał na greckiej wysepce, by poczuć na własnej skórze wpływ geografii na podstawowe dla kultury Europy dzieła” – opisują organizatorzy.
Do wybranych dzieł literackich dołączą także „Księgi Jakubowe” Olgi Tokarczuk, której bohaterowie podróżują przez pogranicze, zarówno geograficzne, jak i kulturowe. „Polska noblistka zabiera nas na granice gatunków literackich oraz dawnej Rzeczpospolitej, rzeczywistości i metafizyki – zgodnie z podtytułem: +Wielka podróż przez siedem granic, pięć języków i trzy duże religie, nie licząc tych małych+” – dodają organizatorzy.
Czytelnicy wysłuchają także fragmentów „Mojej walki” Karla Ove Knausgarda, który doznaje objawienia w podmiejskim pociągu oraz powieści Michela Houellebecqa „Mapa i terytorium”, której bohater robi karierę artystyczną fotografując rozmaite plany. Z kolei w reportażu „Witajcie w raju” Jennie Dielemans opisuje, skąd właściwie wzięła się idea wakacji i kiedy podróż stała się urlopem, wytchnieniem od codziennych obowiązków.
„Zanim wojaże stały się towarem, miały być jednak edukacyjną i romantyczną inspiracją, dlatego odwiedzimy Włochy widziane oczami Mary Shelley, jednej z bohaterek biograficznej prozy na skrzyżowaniu gatunków – +Buntowniczki+ autorstwa Charlotte Gordon, która potrafiła wczuć się w XIX-wiecznego ducha i historię emancypacji kobiet” – napisano w zapowiedzi wydarzenia.