Subskrybuj nas na Youtube
Konkurs "Książka Historyczna Roku", który w tym roku ma swoją jubileuszową, dziesiątą edycję, ma za zadanie popularyzować dzieje Polski XX w. i zachęcać do czytania książek historycznych. Nagroda im. Oskara Haleckiego przyznawana jest w dwóch kategoriach: najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX wieku oraz najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku.
Wyboru zwycięskich książek dokona jury konkursu - złożone z wybitnych historyków - pod przewodnictwem prof. Antoniego Dudka, jednak możliwość głosowania mają również czytelnicy. Głosy na wybrane tytuły można oddawać za pośrednictwem strony internetowej www.ksiazkahistorycznaroku.pl. Wybrane w ten sposób książki zdobędą nagrodę czytelników w obu kategoriach konkursu.
Jury ogłosiło, że łącznie na konkurs zgłoszono 108 publikacji, które - zgodnie z jego regulaminem - wydano po raz pierwszy i w języku polskim między 1 stycznia 2016 r. a 30 czerwca 2017 r. Do finału zakwalifikowano 20 książek - po 10 w każdej kategorii.
W kategorii "Najlepsza książka naukowa poświęcona dziejom Polski i Polaków w XX wieku" swój głos można oddać na następujące tytuły (w kolejności podanej przez organizatorów konkursu):
- "Zabójcze układy. Służby PRL i międzynarodowy terroryzm" Przemysława Gasztolda (Wydawnictwo Naukowe PWN)- "Gajcy. W pierścieniu śmierci" Stanisława Beresia (Wydawnictwo Czarne) - "Kobieta żydowska w okupowanym Krakowie (1939-1945)" Martyny Grądzkiej-Rejak (IPN Oddział w Krakowie, Wydawnictwo Wysoki Zamek) - "Cmentarz Janowski we Lwowie. Polskie dziedzictwo narodowe" Ryszarda Tomczyka i Barbary Patlewicz (Wydawnictwo ZAPOL) - "Praca w dywersji. Codzienność żołnierzy Kedywu Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej" Sebastiana Pawliny (Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku) - "Personalizm po polsku. Francuskie korzenie polskiej inteligencji katolickiej" Piotra H. Kosickiego (IPN Oddział w Warszawie) - "Kresy nowoczesne. Architektura na ziemiach wschodnich II RP (1921-1939)" Michała Pszczółkowskiego (Dom Wydawniczy Księży Młyn) - "Marian Gołębiewski (1911-1996). Żołnierz, opozycjonista, emigrant" Justyny Dudek (IPN Oddział w Lublinie) - "Pod znakiem Króla Daniela. OUN-B i UPA na Lubelszczyźnie 1944-1950" Mariusza Zajączkowskiego (IPN Oddział w Lublinie) - "Zajrzeć do mózgu Lenina. Wywiad II Rzeczypospolitej a postrewolucyjna Rosja" Konrada Paduszka (Wydawnictwo LTW).
W kategorii "Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku" można głosować na następujące książki:
- "Zdrajcy Wyklętych" Szymona Nowaka (Wydawnictwo FRONDA.PL)- "Polakom i psom wstęp wzbroniony. Niemiecka okupacja Kraju Warty" Piotra Świątkowskiego (Dom Wydawniczy REBIS) - "Wyklęta armia. Odyseja żołnierzy Andersa" Kacpra Śledzińskiego (Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK) - "Afazja polska 2" Przemysława Dakowicza (Wydawnictwo SIC) - "W pisarskim czyśćcu. Sylwetki dwudziestowiecznych pisarzy" Krzysztofa Masłonia (Wydawnictwo ZYSK i S-KA) - "Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego" Grzegorza Piątka (Grupa Wydawnicza Foksal) - "Obława na wyklętych. Polowanie bezpieki na Żołnierzy Niezłomnych" Tadeusza M. Płużańskiego (Wydawnictwo Replika) - "1956. Przebudzeni" Piotra Bojarskiego (Wydawnictwo Agora) - "Salon. Niezależni w świetlicy Anny Erdman i Tadeusza Walendowskiego" wg. Zbigniewa Gluzy, Katarzyny Przyborskiej i Marty Markowskiej (Ośrodek KARTA) - "Wołyń '43" Grzegorza Motyki (Wydawnictwo Literackie).
Więcej informacji o konkursie, w tym o zasadach głosowania, można znaleźć na stronie www.ksiazkahistorycznaroku.pl.
W ubiegłym roku laureatami konkursu w kategorii publikacji naukowej zostali Jakub Tyszkiewicz za "Rozbijanie monolitu. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Polski 1945-1988" (nagroda jury), Bartłomiej Szyprowski za "Sąd kapturowy przy Komendzie Głównej Związku Walki Zbrojnej w Warszawie (sierpień 1940 r. - listopad 1941 r.). Podziemie w walce ze zdrajcami Rzeczypospolitej" (nagroda czytelników). W kategorii publikacji popularnonaukowej: Cezary Łazarewicz za "Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka" (nagroda jury) oraz Wojciech Hausner i Marek Wierzbicki za "Sto lat harcerstwa" (nagroda czytelników).
Przedsięwzięcie docenił prezydent Andrzej Duda, który objął honorowy patronat nad wydarzeniem. W liście do uczestników ubiegłorocznej gali prezydent podkreślił, że "historia nie jest zamierzchłym, zamkniętym czasem, który nas nie dotyczy (...); każde dzisiaj ma swoje wczoraj, z którego wyrasta. To jacy byliśmy przesądziło o tym, jacy jesteśmy".
Patron konkursu, Oskar Halecki (1891-1973) był historykiem, profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1939 r. przebywał na emigracji. Był dyrektorem i prezesem Polskiego Instytutu naukowego w Nowym Jorku. Wykładał na uniwersytetach amerykańskich. Zajmował się dziejami średniowiecznymi Polski oraz historią Europy Środkowo-Wschodniej. Do 1989 r. jego książki nie były wydawane w Polsce.
Organizatorami konkursu "Książka Historyczna Roku" są Telewizja Polska, Polskie Radio, Instytut Pamięci Narodowej, Narodowe Centrum Kultury.