Wręczenie nagrody św. Kazimierza, Bieg Kazików, test wiedzy o mieście - to niektóre z wydarzeń towarzyszących radomskim „Kazikom”. Rozpoczynające się w piątek obchody święta patrona Radomia i diecezji radomskiej - św. Kazimierza - potrwają do niedzieli.

Na piątek, pierwszy dzień „Kazików”, zaplanowano grę miejską dla dzieci i młodzieży oraz wykład badaczki kultury Polski jagiellońskiej dr Agnieszki Januszek-Sieradzkiej. „Przekonamy się, czy św. Kazimierz był pilnym uczniem, a Zygmunt August rozpieszczanym przez wychowawców. Historyczka opowiadać będzie o edukacji Jagiellonów" - mówi Renata Metzger, dyrektorka Ośrodka Kultury i Sztuki „Resursa Obywatelska”. Placówka ta jest głównym organizatorem „Kazików”.

Stałym elementem „Kazików” jest wręczenie Nagrody Św. Kazimierza. Otrzymują ją osoby lub organizacje, które popularyzują wiedzę o historii Radomia. W ramach obchodów odbędzie się też plebiscyt „Muzyczne Kaziki” - wyłaniający najlepszych wykonawców muzyki popularnej z regionu radomskiego. Po raz dziesiąty w Radomiu zorganizowany zostanie też Bieg Kazików. Swój udział w imprezie zgłosiło ponad 1 tys. osób.

Odbędzie się także Wielki Test Wiedzy o Radomiu. Wezmą w nim udział przedstawiciele różnych środowisk i instytucji. W tym roku zgłosiło się ponad 30 drużyn. To - jak podkreśla Metzger - rekordowa liczba. Swoich reprezentantów wystawi m.in. prezydent Radomia, Cech Piekarzy i kibice radomskiego klubu piłkarskiego. Tradycyjnie już główna nagroda - sprzęt komputerowy - jest przekazywana polskim placówkom oświatowym na Litwie. Tym razem będzie to polskie progimnazjum im. Jana Pawła II, do którego uczęszcza 600 uczniów. Przedstawiciele tej placówki wystąpią w Radomiu ze specjalnym programem artystycznym.

Zaplanowana jest także wystawa grafiki Rimvydasa Mulevićiusa i ceramiki Jonasa Arćikauskasa, wykładowców Wileńskiej Akademii Sztuk Pięknych - Wydział Sztuki w Kownie, z którym od 1993 r. współpracuje radomski uniwersytet.

Uroczystości religijne związane z dniem patrona diecezji radomskiej, Św. Kazimierza, odbędą się w sobotę w Bazylice Mniejszej, gdzie znajduje się kaplica ku czci świętego, w której przechowywane i czczone są jego relikwie. Odpustową mszę św. odprawi bp radomski Henryk Tomasik.

Radomskim „Kazikom” od kilku lat towarzyszy specjalny wypiek w formie drożdżowego klucza św. Kazimierza, przygotowany przez Cech Piekarzy. Według legendy królewicz Kazimierz, przebywający jako namiestnik ojca na zamku w Radomiu, ze względu na swoją pobożność otrzymał od mieszkańców w darze klucz do fary. W podziękowaniu za ten gest przyznał radomianom przywilej wyłącznego wyrobu i sprzedaży smakołyków w kształcie klucza do świątyni.

Św. Kazimierz Jagiellończyk urodził się na Wawelu 3 października 1458 r. jako syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuskiej. Jego wychowawcą był Jan Długosz. Królewicz wielokrotnie przebywał na zamku w Radomiu. Jego najważniejszy pobyt w tym mieście, jako namiestnika królewskiego w Koronie, przypadł na lata 1481-83. Na te dwa lata władza przeniosła się do Radomia. W tym czasie Kazimierz dał się poznać jako sprawiedliwy i troskliwy władca, a jednocześnie osoba bardzo pobożna.

Zmarł na gruźlicę 4 marca 1484 r. na zamku w Grodnie. Został pochowany w katedrze wileńskiej. Był kanonizowany w 1521 r., lecz bulla zaginęła wraz z rzeczami posła królewskiego Erazma Ciołka, który zmarł nagle w Rzymie. Ponowną bullę kanonizacyjną, powołującą się na akt kanonizacyjny papieża Leona X, wydał papież Klemens VIII w 1602 r.

Święty Kazimierz jest patronem Polski i Litwy. Ikonografia przedstawia go najczęściej w stroju książęcym, z lilią w ręku lub klęczącego w nocy przed drzwiami katedry.

Od 4 marca 1983 r. św. Kazimierz za sprawą Jana Pawła II jest patronem miasta Radomia, a od 25 marca 1992 r. - patronem diecezji radomskiej.