Wicepremier Piotr Gliński podpisał w czwartek w MKiDN porozumienia z operatorami jednego z programów wspierania rozwoju kultury w ramach Krajowego Planu Odbudowy. "Kultura uzyskała możliwość realizacji trzech dużych programów w ramach KPO łącznie na sumę 162 mln euro" - powiedział Gliński.

W czwartek w siedzibie MKiDN odbyła się uroczystość podpisania przez szefa resortu porozumień z instytucjami - operatorami programu wspierania kultury w ramach KPO. Program wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rzecz stymulowania ich rozwoju jest jednym z projektów realizowanych w ramach KPO. Za jego przygotowanie odpowiada Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Operatorami programu będą cztery instytucje kultury: Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Budżet programu, w wysokości 45 mln euro, będzie przeznaczony na realizację konkretnych projektów z zakresu kultury oraz na stypendia.

"Podpisujemy dzisiaj umowę o realizacji jednego z trzech członów Krajowego Planu Odbudowy w ramach kultury. Kultura uzyskała możliwość realizacji trzech dużych programów w ramach KPO łącznie na sumę 162 mln euro. To jest ponad 700 mln zł na trzy duże projekty. To jest projekt budowy centrum przemysłów kreatywnych w dawnym hotelu Cracovia w Krakowie, projekt programów i stypendiów dla instytucji sektora kultury, instytucji przemysłów kreatywnych w ramach sześciu działów kultury, takich jak taniec, teatr, muzyka, sztuki wizualne, kultura ludowa i muzealnictwo. To dzisiaj będziemy podpisywali z instytucjami, które będą realizowały konkretnie konkursy na te programy i stypendia. Przewidujemy dwie tury tych konkursów" - poinformował minister kultury.

Trzeci człon KPO - mówił Gliński - to projekt "bardzo interesujący, zresztą na największą sumę - 67 mln euro na termomodernizację domów kultury i bibliotek". "Też bardzo potrzebne programy" - ocenił. "One będą realizowane w latach 2023-2024 mniej więcej, głównie koncentracja realizacji będzie na 2024 r. To są na pewno pieniądze, które wzmocnią bardzo ważne zjawiska, realizacje w obszarze kultury, bo to są zarówno środki dla twórców, jak i dla instytucji zajmujących się kulturą. One obejmują jednostki kultury samorządowe, pozarządowe, a także małe i średnie przedsiębiorstwa w obszarze kultury" - wyjaśnił.

Wicepremier przypomniał, że operatorami programu wspierania działalności podmiotów sektora kultury i przemysłów kreatywnych będą cztery narodowe instytucje: Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski oraz Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. "Każda suma dodatkowa na kulturę to jest coś wartościowego, bo to są pieniądze ponad ten budżet, który zwiększyliśmy w ciągu ostatnich ośmiu lat o 112 proc. W tej chwili budżet kultury to jest, nie licząc środków europejskich czy środków z totalizatora, to jest prawie już 7 mld zł" - zaznaczył.

W ocenie szefa MKiDN, w ostatnich latach obserwujemy, jak "warunki pracy dla ludzi kultury, dla instytucji kultury zmieniają się w sensie pozytywnym". "Jest znacznie więcej możliwości realizacji. KPO, które - jak pamiętamy - historycznie miało być przecież jakimś wyrazem wsparcia dla kultury w związku ze stratami pandemicznymi, a w pandemii my uruchomiliśmy 14 różnych narzędzi, także finansowych bardzo silnych i uratowaliśmy w Polsce sektor kultury. Nie było szczególnego kryzysu. Było duże wsparcie także indywidualne. Prawie 50 tys. z tych socjalnych zapomóg przekazaliśmy ludziom kultury w tamtym czasie, ale mimo tego te środki mają rekompensować trudniejsze dwa lata pandemiczne dla kultury" - stwierdził.

Gliński podziękował wszystkim, którzy projekt przygotowali. "Niełatwy, bo z Komisją Europejską, łatwo nie jest. Zamiast pomagać, to często przecież stawia bardzo wysokie czy też wydumane, czasami niezgodne z prawem, wymagania. Mam na myśli oczywiście zwlekanie z wypłatą Polsce KPO, które się Polsce po prostu należy tak, jak każdemu państwu unijnemu. Skoro jesteśmy partnerem w Unii Europejskiej to są to po prostu pieniądze, które się Polsce należą" - podkreślił wicepremier.

W uroczystości uczestniczyli także: dyrektor Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów dr Paulina Florjanowicz, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca Karol Urbański, dyrektor Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego Elżbieta Wrotnowska-Gmyz, zastępca dyrektora Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski dr Marcel Skierski.

Dyrektor Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów powiedziała PAP, że w ich przypadku pieniądze z KPO będą przeznaczone na "wsparcie sektora muzealnego". "Staramy się, żeby program był tak skonfigurowany w szczegółach, żeby nie pokrywał się z już istniejącymi instrumentami wsparcia. My w tej chwili realizujemy dwa programy grantowe dla muzeów - jeden dotyczy wydarzeń muzealnych a drugi kwestii związanych z rozbudową kolekcji. Program finansowany w ramach KPO będzie się skupiał na działaniach w obszarze digitalizacji oraz w obszarze wdrażania i opracowywania różnego rodzaju rozwiązań związanych z ekologią, efektywnością energetyczną i tego typu spraw. Wiemy na podstawie danych, które gromadzimy na temat sektora muzealnego, że zapotrzebowanie jest ogromne. Będzie miał dwie zasadnicze części - większą, przeznaczoną na projekty oraz mniejszą część stypendialną" - wyjaśniła dr Florjanowicz.

MKiDN podało, że "część grantowa skierowana jest do samorządowych instytucji kultury, przedsiębiorców prowadzących działalność kulturalną oraz organizacji pozarządowych". "Wnioskodawcy będą ubiegać się o wsparcie przedsięwzięć takich jak np. realizacja spektakli, koncertów, warsztatów, festiwali, wystaw, programów edukacyjnych i badawczych. Wsparcie otrzyma łącznie 2 tys. 710 projektów z sektora kultury i przemysłów kreatywnych (realizacja projektów upowszechniających dorobek kulturalny oraz zwiększanie obecności kultury w życiu społecznym za pomocą narzędzi i zasobów internetowych)" - napisano.

Stypendia indywidualne (planowane jest podpisanie 746 umów) będą przyznawane osobom fizycznym zajmującym się twórczością, krytyką artystyczną, badaniami lub animacją kulturalną na realizację określonego projektu stypendialnego w następujących dziedzinach: muzyka, sztuki wizualne, taniec, teatr, kultura ludowa i tradycyjna oraz muzealnictwo.

Wsparciem mogą zostać objęte przedsięwzięcia realizowane w latach 2023-2024.

Projekty będą wybierane w drodze otwartych naborów wniosków w dwóch naborach w latach 2023-2024. Ogłoszenie pierwszych naborów zaplanowano na II kwartał 2023 roku. (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska, Daria Porycka

ksi/ dap/ pat/