Ustawa COVID-19 wprowadza rozwiązania w zakresie pomocy publicznej dla działalności w sektorze kultury. O tym, kto może skorzystać z uprawnień, informuje prawniczka z kancelarii Gessel.

Wsparcie finansowe ma obejmować wszystkie osoby fizyczne, prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w przypadku gdy ich działalność twórcza lub artystyczna nie może być kontynuowana w obecnej formie w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ze względu na przyjęte ograniczenia, zakazy i nakazy, ale mogłaby być kontynuowana bez ich złamania pod warunkiem zmiany formy upowszechnienia tej działalności.

Za zmianę formy upowszechnienia działalności można uznać przeniesienie aktywności związanej z działalnością w obszarze kultury do sieci.

Wsparcie finansowe może zostać udzielone w przypadku gdy mamy do czynienia z działalnością kulturalną objętą mecenatem państwa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 9a ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2020 r. poz. 194) lub działalnością polegającą na produkcji audiowizualnej.

Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej, zgodnie z wymienioną powyżej ustawą, są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury. Wsparcie finansowe jest przyznawane na dofinansowanie wydatków na zmianę formy upowszechnienia działalności twórczej i artystycznej.

Katalog działań objętych mecenatem państwa dotyczy:

  • podtrzymywania i rozpowszechniania tradycji narodowej i państwowej,
  • upowszechniania i promocji twórczości artystycznej,
  • upowszechniania i promocji czytelnictwa,
  • promocji kultury polskiej za granicą,
  • zachowania i waloryzacji dziedzictwa kulturowego, w tym polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą,
  • ochrony i udostępniania dziedzictwa kulturowego, w tym polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, oraz opieki nad tym dziedzictwem,
  • budowy i modernizacji infrastruktury kulturalnej,
  • tworzenia warunków do zakupów, ekspozycji i upowszechniania sztuki współczesnej,
  • zachowania i upowszechniania tradycji regionalnych i kultury ludowej,
  • tworzenia i wdrażania systemów informatycznych w sferze kultury,
  • digitalizacji zasobów kultury i dziedzictwa narodowego oraz gromadzenia, przechowywania, udostępniania i ponownego
  • wykorzystywania cyfrowych zasobów kultury i dziedzictwa narodowego,
  • edukacji kulturalnej społeczeństwa
  • lub wymienionej oddzielnie w Ustawie COVID-19 produkcji audiowizualnej.

Produkcja audiowizualna i kinematografia

W zakresie produkcji audiowizualnej, Ustawa COVID-19 wprowadza dodatkowo zmiany w ustawie z dnia 9 listopada 2018 r. o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 50) mające na celu uelastycznienie terminów składania wniosków o przyznanie wsparcia oraz dokumentów w toku procedury przyzwania wsparcia wynikających z ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, w celu maksymalnego ułatwienia uzyskania wsparcia finansowego.

Z kolei mając na uwadze fakt, że nie jest teraz możliwe wyświetlanie filmów w kinach, wprowadzono zmianę art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii (Dz. U. z 2019 r. poz. 2199) pozwalającą uznać za film również utwór, który z uzasadnionych przyczyn nie miał premiery kinowej. Ma to istotne znaczne związane z możliwością rozliczenia dotacji w kinematografii.

Organ udzielający wsparcia

Wsparcia finansowego w obszarze kultury może udzielić minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub wyznaczona przez niego państwowa instytucja kultury. Rozwiązanie przewidujące możliwość włączenia w procedury zmierzające do udzielenia wsparcia finansowego także instytucji kultury ma na celu usprawnienie procesu przekazywania tego wsparcia konkretnym podmiotom.

Udzielenie wsparcia ma nastąpić w ramach programów ogłaszanych w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub wyznaczonej przez niego państwowej instytucji kultury.

Czas trwania wsparcia

Wsparcie może być udzielone w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 12 miesięcy po ich odwołaniu.

Warunki formalne

Ustawa COVID-19 nie określa szczegółowych warunków uzyskiwania wsparcia finansowego w obszarze kultury, w tym m.in. maksymalnej wysokości tego wsparcia, rodzaju wydatków objętych wsparciem, szczegółów wniosku o przyznanie wsparcia powinien zawierać czy trybu ich składania

Warunki te mają zostać określone dopiero w rozporządzeniu wykonawczym ministra właściwego do spraw kultury.

Marta Grabiec starszy prawnik