Polski konsul w Bernie Konstanty Rokicki, który wystawiał fałszywe dokumenty Żydom próbującym przetrwać Zagładę został uznany za Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata – wynika z nieficjalnych informacji „DGP”. Decyzja w tej sprawie ma być ogłoszona „wkrótce” – twierdzą nasi rozmówcy. To najwyższe odznaczenie izraelskie odznaczenie cywilne nadawane nie-Żydom, przyznawane przez Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Yad Vashem w Jerozolimie. O roli Rokickiego w akcji ratowania Żydów napisaliśmy w sierpniu 2017 roku jako pierwsi. Na zadane oficjalnie przez DGP pytania Instytut nie odpowiedział.

Konstanty Rokicki urodził się 16 czerwca 1899 w Warszawie. Był podporucznikiem kawalerii w czasie wojny polsko-bolszewickiej, a później urzędnikiem konsularnym. W Bernie pracował w latach 1939-45. Odmówił służby komunistycznym władzom i zmarł 18 lipca 1958 w Lucernie, a ostatnie lata przeżył jako uchodźca polityczny w przytułkach dla ubogich. W ubiegłym roku ambasada polska w Bernie ustaliła miejsce jego pochówku a w październiku 2018 prezydent Andrzej Duda wziął udział w uroczystości odnowienia jego nagrobka.
Rokicki był członkiem tzw. grupy berneńskiej zwanej też „grupą Ładosia”, w której w latach 1941–1943 produkował fałszywe paszporty latynoamerykańskie, które ratowały od wywózki Żydów do obozów zagłady. Tworzyli ją ambasador Aleksander Ładoś, konsul Rokicki, adwokat i działacz syjonistyczny oraz przedwojenny poseł na Sejm Abraham Silberschein, urodzony w Ustrzykach Dolnych kupiec oraz działacz Agudat Israel z Zurychu Chaim Eiss, radca ambasady Stefan Ryniewicz i attaché polskiego poselstwa, ekspert ds. kontaktów z organizacjami żydowskimi, Juliusz Kühl.

Lejb Fogelman: Przez kolonializm i Holocaust Europa straciła poczucie, że ma prawo dyktować pewne zasady
Lejb Fogelman: Przez kolonializm i Holocaust Europa straciła poczucie, że ma prawo dyktować pewne zasady

Zobacz również

W latach 1941–1944 Rokicki wypisał ręcznie paszporty Paragwaju dla co najmniej 2200 osób, a dla kolejnych 2 tysięcy sfabrykował poświadczenia paragwajskiego obywatelstwa. Pieniądze na zakup blankietów i przekupywanie konsula honorowego Paragwaju, berneńskiego notariusza Rudolfa Hügliego, który potwierdzał dokumenty - pochodziły ze zbiórek organizowanych przez amerykańskich i szwajcarskich Żydów, a także z funduszy przekazywanych przez rząd na uchodźstwie.
Pomógł ocalić m.in. najlepszą przyjaciółkę Anny Frank, a także późniejszego rabina Amsterdamu i wielu Żydów z Polski, Holandii, Niemiec, Austrii, Francji, Słowacji i wielu innych krajów. Jedną z osób, dla których sporządził dokument był późniejszy minister spraw zagranicznych RP Adam Rotfeld.

Premierzy Polski i Izraeala przyjeli deklarację dotyczącą współpracy i edukacji historycznej
Premierzy Polski i Izraeala przyjeli deklarację dotyczącą współpracy i edukacji historycznej

Zobacz również

Ładoś i Ryniewicz bronili procederu przed szwajcarskimi władzami. Część paszportów powstawała na bezpośrednie polecenia od MSZ i innych ministerstw w rządzie londyńskim.

Rokicki będzie 6707 Polakiem uznanym za Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Według naszych informacji, wniosek, który złożył konsul honorowy RP w Zurychu, Markus Blechner, obejmował również przyznanie tytułu Aleksandrowi Ładosiowi i Stefanowi Ryniewiczowi. Nie jest jasne czy wnioski te zostaną rozpatrzone osobno czy też (i dlaczego) zostały oddalone.