„Solaris" Stanisława Lema zwyciężyło w plebiscycie słuchaczy Trójki „100 książek na 100-lecie niepodległości" na najważniejsze dzieła polskiej literatury po 1918 r. Na kolejnych miejscach znalazły się „Inny świat" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i „Ferdydurke" Witolda Gombrowicza.

Do przygotowania listy najważniejszych polskich książek po 1918 r. redakcja radiowej Trójki zaprosiła literaturoznawców: Macieja Urbanowskiego z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krzysztofa Dybciaka z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Dariusza Nowackiego z Uniwersytetu Śląskiego, dyrektora warszawskiego Muzeum Literatury i wykładowcę Uniwersytetu Warszawskiego Jarosława Klejnockiego oraz Krzysztofa Koehlera – dyrektora programowego Instytutu Książki. Każdy z zaproszonych podał swoje typy i w ten sposób powstała setka tytułów, które Trójka przedstawiała na antenie w cyklu "100 książek na stulecie Niepodległości".

Słuchacze typowali swoje ulubione tytuły od 18 września do 11 listopada. Oddanych zostało ponad 21 tys. głosów, a w pierwszej dziesiątce znalazły się następujące tytuły: "Solaris" Stanisława Lema (921 głosów), "Inny świat" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego (849 głosów), "Ferdydurke" Witolda Gombrowicza (699 głosów), "Sklepy cynamonowe" Brunona Schulza (679 głosów), "Pan Cogito" Zbigniewa Herberta (664 głosy), "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego (642 głosy), "Wiersze" Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (566 głosów), "Tango" Sławomira Mrożka (547 głosów), "Medaliony" Zofii Nałkowskiej (544 głosy) oraz "Noce i dnie" Marii Dąbrowskiej (538 głosów).

"To, oczywiście, nie jest żaden nowy kanon, tylko zabawa dla słuchaczy. Przede wszystkim cieszy nas, że tak licznie wzięli udział w plebiscycie. Co jest tym cenniejsze, że żyjemy w czasach, gdy ponad 60 proc. Polaków w ogóle nie czyta książek" - powiedział zastępca dyrektora Programu 3 Polskiego Radia i pomysłodawca akcji Mariusz Cieślik.

Dodał, że jeśli plebiscyt uznamy za swoisty sondaż popularności, to zwycięstwo Lema go nie zaskakuje. "To pisarz wciąż kochany przez czytelników. Ale już drugie miejsce +Innego świata+ Herlinga-Grudzińskiego pokazuje, że nasi słuchacze rozumieją wagę tego świadectwa. Podobnie jak rangę dorobku Gombrowicza, Schulza czy Herberta" - podkreślił Cieślik.

Projekt został przygotowany we współpracy z Instytutem Książki.