Prace Abakanowicz na wystawie "Metamorfizm II"

Jak wyjaśnia kuratorka Marta Kowalewska, "Metamorfizm II" to ekspozycja poświęcona lozańskim wątkom twórczości artystki. Przypomina ona, że Abakanowicz swój "triumfalny pochód przez światowe galerie i muzea sztuki rozpoczęła właśnie w Lozannie".

"Jej nowatorskie wizje nabierały kształtów w skromnych warszawskich pracowniach, ale sławę i uznanie zyskały dzięki kolejnym szwajcarskim edycjom Międzynarodowego Biennale Tkaniny, których pierwsza odbyła się w 1962 roku" - tłumaczy.

Według niej Abakanowicz stała się ikoną przemian w dziedzinie materii tkackiej, procesu jej uniezależniania, walki o autonomię i anektowanie przestrzeni. Kowalewska zwraca uwagę, że zarówno pierwsza, jak i druga odsłona wystawy "Metamorfizm" "unaocznia najbardziej rewolucyjny okres twórczości artystki". "Jednak druga część zbudowana jest wokół śladu, który artystka pozostawiła w Lozannie, gdzie przez lata obecna była na kolejnych edycjach Biennale" - dodaje.

Prace na ekspozycję "Metamorfizm II" trafiły do Łodzi dzięki współpracy ze szwajcarską Fundacją Toms & Pauli, przechowującą dokumenty i dzieła sztuki związane z historią Biennale w Lozannie, które jest imprezą o kluczowym znaczeniu dla rozwoju nowoczesnej tkaniny artystycznej na świecie.

Kuratorka ekspozycji przypomina, że pierwsza prezentacja wystawy (jej otwarcie miało miejsce 30 listopada ub. roku) ukazywała drogę artystki od jej początków do rozwinięcia najbardziej charakterystycznego dla niej wątku - Abakanów. Prace pochodzące z Lozanny pokazują pełnię tego etapu, dowodząc, jak szybko Abakanowicz osiągnęła dojrzałość twórczą.

Wystawę otwiera tkanina zrealizowana w 1963 r. w warsztatach francuskich w Aubusson. Klucz do niej stanowi dokument, wypożyczony z archiwum w Aubusson - oryginalny karton autorstwa Abakanowicz, na podstawie którego tkanina została zrealizowana. "Tę niezwykle interesującą pracę, zrealizowaną w nietypowej wobec awangardowych działań Abakanowicz tradycyjnej technice gobelinu, można potraktować, jako jeden z przykładów właśnie jej eksperymentów z medium tkaniny" - uważa Kowalewska.

Wśród prezentowanych dzieł jest m.in. "Kompozycja monumentalna" - praca wypożyczona z Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. To instalacja przestrzenna z lat 1973-75, która ukazuje "rozmach i siłę organicznych form tworzonych przez artystkę, stanowi komentarz, ale również dopełnienie realizacji przeznaczonych do wnętrz prywatnych i galerii".

Pierwszą odsłonę wystawy "Metamorfizm" otwierała jeszcze płaska w formie tkanina malowana z początku działalności Abakanowicz. "Metamorfizm II" natomiast prezentuje zamknięcie tego "najistotniejszego dla artystki okresu rewolucyjnych przemian i twórczego fermentu". Stanowią je prace z cyklu "Landscape".

"Metamorfizm to fundamentalne zmiany, które zachodzą w strukturach takich jak geologiczne. Określenie to doskonale pasuje do sztuki Abakanowicz, która wprowadziła tak istotne zmiany w rozumieniu i kreowaniu sztuki tkaniny, że dziś, w dobie renesansu tkaniny artystycznej, są nadal aktualne" - uważa Kowalewska.

Wystawa będzie czynna do 9 września 2018.

Magdalena Abakanowicz (1930-2017) należy do najbardziej znanych na świecie polskich artystek. Światową sławę przyniosły jej abakany (nazwa od nazwiska artystki) - przestrzenne, kolorowe formy wykonane z płótna sizalowego, które wieszano w otwartej przestrzeni galerii, co pozwalało na oglądanie ich ze wszystkich stron.

Abakany były prezentowane w 1962 r. na Międzynarodowym Biennale Tkaniny w Lozannie, a w 1965 r. na Biennale w Sao Paulo, gdzie polska artystka otrzymała złoty medal. Jest też - obok Aliny Szapocznikow i Katarzyny Kobro - jedną z najważniejszych polskich rzeźbiarek. Realizacje rzeźbiarskie artystki są rozsiane po całym świecie. Jej prace brały udział w wielu międzynarodowych wystawach zbiorowych.