Stryjeńska, Witkacy, Malczewski. Prace zakopiańskiej bohemy idą pod młotek

Jedna z najznakomitszych artystek międzywojnia, znana z burzliwego życia, dwukrotnie umieszczona przez męża w szpitalu psychiatrycznym. Chciała studiować na Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, ale nie przyjmowano tam kobiet. Ścięła więc włosy i na egzamin poszła w przebraniu legitymując się dokumentami brata. Została przyjęta. Zofii Stryjeńskiej nie da się porównać do żadnej z artystek pierwszej połowy XX wieku w całej Europie. W żadnym kraju kobieta nie osiągnęła tak wysokiego prestiżu w świecie artystycznym. Charakterystyczny styl Stryjeńskiej – poczucie dekoracyjności linii i barwa nie mają sobie równych zarówno w malarstwie polskim, jak i światowym. „Scena rodzajowa przy potoku”, która znalazła się w katalogu aukcyjnym pochodzi z lat 30-tych – okresu największej popularności artystki. To jedna z najładniejszych prac malarki, które pojawiły się na aukcjach w ostatnich latach. Warto zwrócić uwagę także na niebagatelny rozmiar pracy – 94,5 x 67,5 cm. Cena wywoławcza to 65 tys. złotych.

To nie koniec przedstawicieli zakopiańskiej cyganerii artystycznej, których prace pojawią się na lutowej aukcji. Obrazy wykonane przez „Firmę Portretową” Witkacego to jedne z najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów dzieł. 170 tys. złotych zapłacono za najdroższą sprzedaną dotychczas w Polsce pracę na papierze autorstwa właśnie Witkiewicza – „Portret Zofii Krzeptowskiej”. Tym razem pod młotek pójdzie „Portret Krystyny Błońskiej”. Krystyna była córką Edwarda Błońskiego – krawca, sąsiada Witkacego z kamienicy przy ul. Brackiej 23. Błońska wyszła za mąż za kolegę ze studiów – Ryszarda Białousa, żołnierza kampanii wrześniowej, dowódcę batalionu „Zośka”. Krystyna pomagała mężowi w działalności konspiracyjnej, do której wykorzystywane było właśnie mieszkanie na Brackiej. Po powstaniu warszawskim Białousowie zostali rozdzieleni. Dopiero w 1946 roku Edward nielegalnie wrócił do Polski po swoją żonę. Dwa lata później małżeństwo wyprowadziło się do Argentyny. „Portret Krystyny Błońskiej” powstał w typie B stosunkowo „bezpiecznym” jako, że zakładał obiektywny stosunek do modela i wykluczał karykaturalne przerysowania. Nie wykluczał jednak „ładności” w portretach kobiecych. Cena wywoławcza pracy to 34 tys. złotych.

Mit Zakopanego obecny jest także w pracach Rafała Malczewskiego – syna malarza Jacka Malczewskiego. Rafał do niedawna pozostawał w cieniu słynnego ojca. W 2015 roku jego praca „W Zakopanem” została sprzedana za sensacyjną kwotę 1,1 mln złotych. To trzydzieści sześć razy więcej niż wynosiła cena wywoławcza. Kolekcjonerzy docenili jego charakterystyczny styl malarski przez historyków sztuki nazywany „naiwnym realizmem”. Artysta do mistrzostwa opanował umiejętność posługiwania się trudną techniką malarską jaką jest akwarela. Jego twórczość silnie związana była z Zakopanem. Malczewski obracał się w kręgu nie tylko najlepszych ówczesnych artystów, lecz także sportowców. W latach 30-tych związał się ze znaną narciarką Zofią Mikucką, przyjaźnił się również ze sportsmenką Janiną Loteczkową. To ślad jej nart można odnaleźć na pracy znajdującej się w ofercie aukcji. „Ślad narciarski” został wykonany na prośbę Loteczkowej i przez wiele lat znajdował się w kolekcji jej rodziny. Narciarka wielokrotnie odwiedzała Zakopane, stając się ważną postacią w życiu lokalnej bohemy, przez co akwarela „Ślad narciarski”, prezent od zaprzyjaźnionego Malczewskiego, również zapalonego narciarza, staje się fascynującym dokumentem życia artystycznego dwudziestolecia międzywojennego. Cena wywoławcza pracy to 17 tys. złotych.

Na aukcji prezentowany jest wybór znakomitych prac absolutnych klasyków polskiej sztuki dawnej. Wiele z prac pochodzi z prywatnych kolekcji i posiada wyjątkowo ciekawą historię. Pod młotek pójdą prace unikatowe, rzadkie na rynku, posiadające ogromną wartość historyczno-artystyczną (m.in. „Portret damy z parasolką” Józefa Simmlera). Oferta aukcji ogniskuje się wokół mistrzów sztuki XIX stulecia, Młodej Polski i międzywojnia.

Aukcja Prace na Papierze: Sztuka Dawna: 22 lutego 2018, Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa

Wystawa obiektów: 12-22 lutego 2018, godz. 11-19 (poniedziałek-piątek) i godz. 11-16 (sobota), Dom Aukcyjny DESA Unicum, ul. Piękna 1A, Warszawa Warszawa, wstęp wolny