Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy o kinematografii, która umożliwi połączenie Filmoteki Narodowej i Narodowego Instytutu Audiowizualnego. W ten sposób powstanie nowa instytucja kultury o nazwie Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny (FINA).

Jak podała w czwartek Kancelaria Prezydenta, w związku z planowanym połączeniem FN i NInA, a w konsekwencji utworzeniem nowego podmiotu, konieczne było wprowadzenie zmian w ustawie o kinematografii w tych przepisach, w których występuje pełna nazwa własna Filmoteki Narodowej, polegających na zastąpieniu jej "ogólnym wyrażeniem wskazującym na istnienie instytucji kultury wyspecjalizowanej w zakresie ochrony narodowego dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii".

Nowela wprowadza analogiczne zmiany w dwóch innych ustawach wymieniających nazwę własną Filmoteki Narodowej. Ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od jej ogłoszenia.

Połączenie Filmoteki Narodowej i Narodowego Instytutu Audiowizualnego nastąpi 1 czerwca, na mocy zarządzenia ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego.

Pierwotnie było ono planowane na 1 marca, ale termin ten został przesunięty na 10 maja, a potem na 1 czerwca. Jak uzasadniało MKiDN, przesunięcie to wynikało z konieczności uchwalenia wcześniej i wejścia w życie nowelizacji ustawy o kinematografii.

Przedmiotem działania nowej instytucji - Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego - będzie gromadzenie, katalogowanie, zachowanie i restaurowanie oraz udostępnianie zbiorów oraz materiałów dokumentacyjnych, dotyczących narodowego dziedzictwa audiowizualnego; współtworzenie, produkcja, rejestracja i promocja dzieł kultury o wysokim poziomie artystycznym w celu ich emisji w programach mediów publicznych i prywatnych; produkcja materiałów audiowizualnych o wysokim poziomie artystycznym, dotycząca zagadnień związanych z kulturą, nauką, edukacją w celu ich emisji w programach mediów publicznych i prywatnych lub Internecie albo rozpowszechniania w inny sposób; prowadzenie działalności edukacyjnej, naukowej, wydawniczej i kulturalnej.

Finansowanie nowej instytucji ma być oparte na dotacjach przyznawanych przez resort kultury - podmiotowych na bieżące dofinansowanie bieżącej działalności oraz celowych na konkretne zadania.

W ocenie resortu kultury skutkiem połączenia FN i NInA będzie "znacznie lepsza i bardziej kompleksowa ochrona polskiego dziedzictwa filmowego" - zasoby Filmoteki Narodowej będą mogły zostać poddane procesowi cyfryzacji, a następnie udostępnione szerokiej publiczności, zaś możliwości edukacyjne i popularyzatorskie wzrosną wielokrotnie.

Filmoteka Narodowa to państwowa instytucja kultury, której statutowym zadaniem jest ochrona dziedzictwa kulturalnego w dziedzinie kinematografii (m.in. gromadzenie zbiorów filmowych - taśm, scenariuszy, scenopisów, książek o tematyce filmowej, plakatów, fotosów) oraz upowszechnianie kultury filmowej. Kolekcja FN - zbiory filmowych taśm i archiwaliów - jest jedną z największych w Europie.

NInA rozpoczął działalność w 2005 r. jako Polskie Wydawnictwo Audiowizualne (PWA) i pod tą nazwą zainicjował wydawane do chwili obecnej serie muzyczne i filmowe: m.in. Polską Szkołę Dokumentu. W 2009 r. decyzją ministra kultury został przemianowany na Narodowy Instytut Audiowizualny. Misją statutową NInA jest utrwalanie, archiwizacja i upowszechnianie najbardziej wartościowych przejawów kultury filmowej, muzycznej oraz teatralnej.