Economicus 2018 rozstrzygnięty. Znamy już tytuły najważniejszych i najlepszych książek ekonomiczno-biznesowych poprzedniego sezonu. Wszystkim nagrodzonym, nominowanym autorom oraz wydawcom gratulujemy. I zaczynamy odliczanie do Economicusa 2019
KATEGORIA PIERWSZA
Najlepsza polska książka poruszająca tematykę ekonomiczną
Miejsce pierwsze: Kacper Pobłocki, „Kapitalizm. Historia krótkiego trwania”, Bęc Zmiana, Warszawa 2017
Książka Kacpra Pobłockiego wygrała bezapelacyjnie. Jurorzy docenili ją za świeżość spojrzenia i niesamowitą erudycję. Antropolog związany obecnie z Uniwersytetem Warszawskim zabiera w niej czytelnika w podróż w czasie i przestrzeni. W przeciwieństwie do wielu autorów kapitalizm nie jest dla Pobłockiego fenomenem minionych dwóch stuleci. Odrzuca on wymuskaną podręcznikową wizję, w której starożytność przechodzi w feudalizm, a feudalizm w kapitalizm. I jeszcze na dodatek to, co najciekawsze, dzieje się w „starej dobrej Europie”. Tymczasem rzeczywistość była zupełnie inna. W historii świata wiele było różnych kapitalizmów i aż do XVIII w. decydujące o ich rozwoju impulsy nie wychodziły z Zachodu. Co najważniejsze dla nas, Polska też w tych kapitalistycznych grach brała udział. To uczestnictwo wyznaczało głębokie prądy naszej historii. Bitwy, władcy i dworskie alianse, o których uczymy się w szkole, to listki niesione przez te prądy. W ten sposób Pobłocki doprowadza nas do czasów współczesnych. Do opowieści o kryzysie 2008 r., chińsko-niemieckiej osi ekonomicznej oraz o Dubaju jako dającym do myślenia modelu kapitalizmu przyszłości.
Miejsce drugie: Andrzej Krajewski, „Krew cywilizacji. Biografia ropy naftowej”, WAM, Kraków 2017
„Krew cywilizacji” została doceniona za przystępną formę, w której autor zdołał zamknąć opowieść o jednej z najbardziej niesamowitych karier w historii gospodarki. Ten rys historyczny – stylizowany na biografię najważniejszego surowca naszych czasów – czyta się świetnie. To książka bardzo pouczająca, zwłaszcza w czasach, gdy coraz chętniej zerkamy na boki, wypatrując następcy tronu dla jej wysokości ropy. Trochę nam przecież źle z jej panowaniem. Dobrze przecież wiemy, że jej fortuna nie jest i nigdy nie była czysta. I nie chodzi tu tylko o kolor samego surowca, lecz o ilość nieszczęść, które przyniosła światu.
Miejsce trzecie: Andrzej Szahaj, „Neoliberalizm, turbokapitalizm, kryzys”, Książka i Prasa, Warszawa 2017
Toruński filozof Andrzej Szahaj jest autorem trylogii krytykującej podstawowe ideowe założenia neoliberalizmu. „Neoliberalizm, turbokapitalizm, kryzys” to najnowsza książka z tej właśnie serii. Składają się na nią felietony i eseje publikowane w ostatnich latach. Przede wszystkim na łamach DGP. Jury doceniło Szahaja za gotowość do mieszania się w debatę o gospodarczych wyzwaniach naszych czasów. Zgodnie z zasadą, że ekonomia to sprawa zbyt poważna, by zostawiać ją samym tylko ekonomistom.
KATEGORIA DRUGA
Najlepszy polski poradnik ekonomiczno-biznesowy
Miejsce pierwsze: Jerzy Surma, „Cyfryzacja życia w erze Big Data. Człowiek. Biznes. Państwo”, PWN, Warszawa 2017
Badacz cyfryzacji Jerzy Surma ze Szkoły Głównej Handlowej napisał pracę o skutkach fenomenu big data. Jego zdaniem w Polsce mówi się o tym zjawisku zbyt optymistycznie. Szerszej publiczności brak świadomości, że ślady cyfrowe rejestrowane przez nasze smartfony, tablety, komputery stacjonarne czy coraz częściej nawet zegarki mają ogromne znaczenie. Nie tylko dla pojedynczych użytkowników, lecz także dla biznesu, a nawet dla bezpieczeństwa państwa. Jury doceniło Surmę za przekonujące przekrojowe podejście do jednego z najgłośniejszych i najbardziej gorących tematów współczesnego świata.
Miejsce drugie (wyróżnienia równorzędne): Grzegorz Załuski, „Negocjacyjne ZOO”, MT BIZNES, Warszawa 2017
Jak negocjować z żółwiem? Powolnym asekurantem, który może się schować do swojej skorupy pod wpływem nadmiernej presji. A jak z lisem? Jak z rybą? Jak z gepardem? Grzegorz Załuski pokazuje nam bestiarium negocjacyjnych typów, z którymi prędzej czy później staniemy oko w oko. Zarówno w życiu, jak i w biznesie. Jury chwaliło „ZOO” również za szatę graficzną, dobrze współgrającą z praktyczną treścią tej książki.
Krzysztof Obłój, „Praktyka strategii firmy”, Poltext, Warszawa 2017
Czołowy polski teoretyk zarządzania Krzysztof Obłój napisał nową książkę o praktyce strategii firmy. Ekonomista z Akademii Leona Koźmińskiego radzi praktykom biznesu, jak patrzeć na swoją organizację w perspektywie czasu. Triada przeszłość – teraźniejszość – przyszłość jest dla Obłoja sposobem na samodoskonalenie, uciekanie przed rutyną i stawianie czoła wyzwaniom, które nadchodzą.
Miejsce trzecie: Radosław Piekarz (red.), „Przewodnik po dokumentacji cen transferowych”, Wolters Kluwer, Warszawa 2018
Jury uznało książkę napisaną pod redakcją Radosława Piekarza za najbardziej wiarygodny i użyteczny przewodnik po skomplikowanej materii prawa podatkowego w zakresie cen transferowych. Chwaliło pracę za użyteczność oraz przejrzystość.
KATEGORIA TRZECIA
Najlepsza książka zagraniczna przetłumaczona na język polski
Miejsce pierwsze: David Graeber, „Dług. Pierwsze pięć tysięcy lat”, tłum. Bartosz Kuźniarz, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2018
Monumentalna opowieść antropologa i ekonomisty Davida Graebera o tym, skąd się wziął w gospodarce dług. A także o tym, dlaczego nie można go ani lekceważyć, ani nadmiernie fetyszyzować. Lektura obowiązkowa dla tych wszystkich, którzy martwią się tak różnymi zjawiskami jak kryzys zadłużeniowy w strefie euro czy licznik długu publicznego wiszący na warszawskim rondzie Dmowskiego. Czytajcie i zrozumcie z tego zjawiska więcej.
Miejsce drugie: Anthony B. Atkinson, „Nierówności. Co da się zrobić?”, tłum. Mikołaj Ratajczak, Maciej Szlinder, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2017
Ta książka to zestaw praktycznych rad dla polityków i ekonomistów. Celem jest zahamowanie niepokojącego zjawiska rosnących nierówności. Zmarły na początku 2017 r. Atkinson był jednym z nestorów ekonomicznych badań nad nierównościami i jednym z pierwszych ekonomistów, którzy pokazywali, że liczy się nie tylko rozmiar ciastka (jak zwiększać PKB), lecz także sposób dzielenia narodowego bogactwa. Proponowane przez niego kroki mają tę zaletę, że można je stosować łącznie lub też spośród nich wybierać. Pozycja w naszych czasach absolutnie obowiązkowa.
Miejsce trzecie: Deirdre McCloskey, „Burżuazyjna godność. Dlaczego ekonomia nie potrafi wyjaśnić współczesnego świata?”, tłum. Jan Lewiński, Marcin Zieliński, Instytut Edukacji Ekonomicznej im. Ludwiga von Misesa, Wrocław 2017
Zdaniem renomowanej chicagowskiej ekonomistki Deirdre McCloskey burżuazja to najbardziej rzutka i najbardziej etyczna część społeczeństw zachodnich. To nie tak, że kapitalizm tę burżuazję stworzył. Było odwrotnie – bez niej kapitalizmu by nie było. McCloskey jest przekonana, że honoru burżuazji trzeba dziś bronić, bo znajduje się ona pod ostrzałem wrogich sił.