Ile waży fortepian i co kompozytor miał na myśli, pisząc dany utwór – takie pytania można zadać sztucznej inteligencji, goszcząc w wirtualnej siedzibie Narodowej Orkiestry Polskiego Radia w Katowicach (NOSPR).

"Cześć, nazywam się NOSPR AI. Jestem pierwszą sztuczną inteligencją, którą możesz zapytać o wszystko, co dotyczy muzyki klasycznej (i nie tylko). Posłuchaj nagrań, które zebrałem dla Ciebie poniżej i pogadajmy!" – zaprasza voicebot na stronie ai.nospr.org.pl.

Czołowa polska orkiestra wraz z IBM i przy współpracy z partnerami strategicznymi: Fujitsu Technology Solutions, ING Bankiem Śląskim oraz Urzędem Miasta Katowice, a także firmą GAZ-SYSTEM i szkołami zrzeszonymi w programie P-TECH, ogłosiły w czwartek w Katowicach uruchomienie posiadającego zdolność werbalnej interakcji, wirtualnego NOSPR AI. Wykorzystuje on rozwiązanie IBM Watson i publiczną chmurę IBM, umożliwiając internautom rozmowę na żywo ze sztuczną inteligencją na temat muzyki klasycznej.

"To pierwszy tego typu projekt na świecie! Sztuczna inteligencja i perła w koronie polskiej muzyki, czyli NOSPR" – podkreślił podczas czwartkowej konferencji prasowej w Katowicach dyrektor generalny IBM Polska i Kraje Bałtyckie Jarosław Szymczuk.

"Naszym celem było zaciekawienie i zainspirowanie ludzi muzyką klasyczną. Wykorzystaliśmy technologię do tego, żeby odkrywać ją na nowo. Muzyka klasyczna bywa postrzegana stereotypowo, ten projekt może spowodować, że obudzi się w nas ciekawość i te pytania, które gdzieś w sobie mamy, które w nas drzemią, a nie mamy komu ich zadać, możemy tutaj zadać asystentowi, który odpowie na każde pytanie" – powiedziała dyrektor naczelna i programowa NOSPR Ewa Bogusz-Moore.

Jak zaznaczyła, projekt rozwinął się podczas pandemii, pierwotnie planowano bowiem jedynie udostępnianie informacji na tabletach w foyer NOSPR.

Do końca 2020 roku na platformie internetowej ai.nospr.org.pl można "wypytywać" sztuczną inteligencję o tematy dotyczące muzyki klasycznej, otrzymując natychmiastowe odpowiedzi w języku polskim – jednocześnie przenosząc się do wirtualnej sali koncertowej katowickiej NOSPR. Na platformie można zadawać pytania głosowo i pisemnie, słuchając interpretacji utworów "Ognistego Ptaka" Igora Strawińskiego i "Karnawału Zwierząt" Camille’a Saint-Saënsa w wykonaniu Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach.

NOSPR AI opowie np., co kompozytor miał na myśli pisząc dany utwór, jaki instrument gra partię solową czy, na przykład, ile waży fortepian. IBM oraz NOSPR mają nadzieję na rozbudowę tego narzędzia w kolejnych latach.

W ramach projektu NOSPR AI, w sieci zostały udostępnione rzadko publikowane nagrania audiowizualne Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Teraz można ich posłuchać jako inspiracji do rozmowy ze sztuczną inteligencją o świecie dźwięków.

Projekt jest zwieńczeniem trwającej blisko rok ścisłej współpracy zespołu IBM Services z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach i ekspertami świata muzyki klasycznej, grupą IT z Fujitsu Technology Solutions, a także uczniami szkół zrzeszonych w programie P-TECH. Zespół IBM Services był odpowiedzialny za budowę rozwiązania, utrzymanie i rozwój aplikacji w chmurze publicznej IBM oraz szkolenie posiadającego zdolność werbalnej interakcji, wirtualnego NOSPR AI w zakresie udzielania odpowiedzi na pytania w języku polskim.

Uruchomienie projektu zostało poprzedzone szerokimi testami jakościowymi prowadzonymi przez zespoły projektowe IBM i NOSPR. W treningu inicjalnym, w ciągu niecałych 3 tygodni, zebrano 9 tysięcy pytań. Ogromny wpływ na budowanie zbioru mieli uczniowie i nauczyciele ZSTiO nr 2 i ŚTZN w Katowicach, którzy wspierają projekt w ramach programu edukacyjno-zawodowego P-TECH, a także reprezentanci ZSTiO nr 3 w Chorzowie, I LO w Mikołowie oraz członkowie Towarzystwa Przyjaciół NOSPR, pracownicy ING Banku Śląskiego, Urzędu Miasta w Katowicach i Fujitsu Technology Solutions.

W kolejnym etapie baza wiedzy została wykorzystana do treningu sztucznej inteligencji IBM Watson Assistant, na której oparty jest NOSPR AI, pod kątem uzyskania najlepszych odpowiedzi na pytania. Rozwiązanie zostało zaprojektowane w taki sposób, aby po uruchomieniu produkcyjnym możliwe było jego "douczanie". Dzięki wykorzystaniu chmury publicznej IBM do przechowywania tysięcy danych tworzących bazę wiedzy, możliwe jest ciągłe podnoszenie jakości oraz dokładności udzielanych odpowiedzi.