„Bliskość” w uznanym za objawienie i wyróżnionym w Cannes nagrodą FIPRESCI debiucie Kantemira Bałagowa, ma w sobie wiele z zaduchu. I nic dziwnego, znajdujemy się w końcu we wrzącym kotle Północnego Kaukazu u schyłku lat 90., gdzie warunkiem przetrwania jest lojalność wobec „plemienia”: rodziny i etnicznej wspólnoty. Bałagow patrzy na rodzinny Nalczyk oczami młodej Żydówki, uwikłanej w sieć znienawidzonych „trybalnych” zależności, w imię których zmusza się ją do kolejnych wyrzeczeń, odbierając prawo nie tylko do pracy w warsztacie samochodowym, ale nawet do miłości.

Punktem zwrotnym tej niesłychanie gęstej, chwytającej za gardło opowieści jest porwanie. Ceną za powrót Dawida (Wieniamin Katz) jest wolność jego siostry. Bałagow wyjątkowo przenikliwie odmalowuje na ekranie niejednoznaczną dynamikę rodzinnych relacji: więzy krwi pętają, ale zatrzymując blisko „stada” - także chronią.

Elektryzujący, pulsujący intensywnymi kolorami, miejscami brutalny, momentami nawet kontrowersyjny debiut 26-latka z Kabałdo-Bałkarii, ucznia Aleksandra Sokurowa, zapowiada narodziny wyjątkowego filmowego talentu.

Małe arcydzieło, wielkie świadectwo prawdy o człowieku.
Anna Serdiukow, Zwierciadło

Ilana (rozsadzająca ciasne kadry swoją niesamowitą energią, magnetyczna Daria Żownier) próbuje wymknąć się ograniczeniom, łamie tabu, boksuje się z rzeczywistością - podczas gdy sięgając po rzadki filmowy format, Bałagow zamyka wokół niej świat, jak ring. Zbuntowana, wściekła dziewczyna staje sama przeciwko rodzinie i wspólnocie, a młodzieńcza rebelia koresponduje z atmosferą rewolty rozciągającą się nad całym regionem. Świat „Bliskości” jest jak rozgrzany do czerwoności rondel, którego zawartość lada chwila wykipi.

W zakamarkach niespełnionych pragnień. „The Place" Paolo Genovese w kinach
W zakamarkach niespełnionych pragnień. „The Place" Paolo Genovese w kinach

Zobacz również

Film jednocześnie egzotyczny i boleśnie uniwersalny.
Piotr Czerkawski

Kantemir Bałagow od początku był przekonany, że role żydowskich bohaterów powinni zagrać żydowscy aktorzy, kabardyjskich – prawdziwi Kabardyjczycy, to była kwestia wiarygodności. Rodziców głównej bohaterki zagrali aktorzy teatralni z St. Petersburga (Olga Dragunowa, Artiom Cypin), brata (Wieniamin Kac) – naturszczyk, kucharz, który wcześniej pojawił się w filmie Aleksieja Germana jr., Zalima, kabardyjskiego chłopaka Ilany (Nazir Żukow) – profesjonalny aktor po studiach w moskiewskim Instytucie Teatralnym Szukszyna. Iliana, czyli Daria Żowner (Darya Zhovner, urodzona w 1992 roku w St. Petersburgu) właśnie skończyła studia aktorskie pod kuratelą Wiktora Ryżakowa w Moskiewskiej Szkole Teatralnej. Rola Ilany w „Bliskości” była jej debiutem w pełnometrażowym filmie, docenionym przez Stowarzyszenie Rosyjskich Krytyków Filmowych, otrzymała też za nią nagrodę na festiwalu w Montrealu.

Gdyby Mike Leigh urodził się dzisiaj w Rosji, robiłby właśnie takie kino.
Jakub Socha, Dwutygodnik

Bliskość
Closeness / Tesnota
Rosja 2017, 118’
reżyseria: Kantemir Bałagow
obsada: Daria Żowner, Olga Dragunowa, Artiom Cypin, Wieniamin Kac, Nazir Żukow
dystrybutor: Stowarzyszenie Nowe Horyzonty




W kinach od 9 marca.