Doktor Doom (czyli po polsku Doktor Zagłada) powrócił. Dawno go nie było. 10 lat temu Nouriel Roubini – Amerykanin turecko-żydowsko-irańskiego pochodzenia – był jednym z najpopularniejszych ekonomicznych celebrytów świata i chodził w glorii tego, który przewidział kryzys finansowy 2008.

Co robił Roubini przez ostatnią dekadę? Głównie to, co zawsze: jeździł po świecie i wieścił nadciągający kataklizm. Sam widziałem go w tych latach na jakiejś konferencji, chyba w Pradze. Był dokładnie taki, jak można go sobie wyobrazić, a trzeba wiedzieć, że jeden z jego współpracowników opisał go tak: „Sprawia wrażenie człowieka pogrążonego w głębokim bólu. Rzadko się uśmiecha. A nawet jeśli to robi, to wygląda to raczej na dziwny grymas”. Sam Roubini głosi, że świadomie zrezygnował z płodzenia dzieci, bo jest świadom wszystkich czekających ludzkość zagrożeń.

ikona lupy />
Nouriel Roubini ,„Megazagrożenia. 10 trendów niebezpiecznych dla naszej przyszłości”przeł. Bartosz Sałbut, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2023 / Materiały prasowe

W „Megazagrożeniach” Doktor Zagłada pozostaje Doktorem Zagładą. Opowiada, jak wiele rzeczy idzie w złym kierunku. Już nawet nie wybiera sobie ulubionego zagrożenia, bo przecież wszystkie plagi będą ze sobą powiązane. Ma się zawalić wszystko lub prawie. Zadłużenie osiągnie niebotyczne rozmiary i dotknie nawet najbogatsze kraje. Runą systemy państwowe i mechanizmy gospodarcze. Inflacja pozjada oszczędności, a przy tym nie będzie jej towarzyszyć ani ożywienie gospodarcze, ani wzrost płac. Kryzysy walutowe przejdą w fazę permanentną. Sektor finansowy stanie się trwale niestabilny. Globalizacja wyhamuje, a w jej miejsce pojawi się nowa zimna wojna. Sztuczna inteligencja, zamiast służyć człowiekowi, zacznie go wykańczać. Do tego – oczywiście – zmiany klimatu, wojny o surowce, o miejsce do życia, o wodę... Jak zagłada, to zagłada.

Ale prócz wizji godnych Kasandry jest w Roubinim jeszcze coś, co często umyka jego polemistom. To, że nie jest on żadną ekonomiczną wyrocznią. Jego recepty – po obraniu z „retoryki dni ostatnich” – to… liberalno-konserwatywny mainstream.

Już w pierwszym rozdziale widać, że jego podejście jest jednostronne. Nieufne wobec pieniądza opartego na zaufaniu, walczące z długiem i nierozróżniające pomiędzy zadłużeniem prywatnym i publicznym. Bo dług jest zły.

Im dalej w las, tym takich spróchniałych drzew w myśli Roubiniego więcej. Nie mówię, żeby nie czytać! O nie! Ale na pewno nie należy brać jego myśli jeden do jednego. I dawać się nabrać na gotycką atmosferę grozy i złowrogie dźwięki organów z błyskawicami w tle. To tylko jedne z głosów w dyskusji. ©℗