Nagroda BohaterONy 2020 im. Powstańców Warszawskich została ustanowiona w celu wyróżnienia tych, których aktywność w szczególny sposób promowała i szerzyła wiedzę o historii Polski z lat 1918–89 oraz edukację historyczno-patriotyczną. W tym roku Komitet Organizacyjny Nagrody przy wyborze nominowanych brał pod uwagę działalność od 1 stycznia 2019 r. do 31 lipca 2020 r. Do organizatorów wpłynęło blisko 300 zgłoszeń.
Laureaci Nagrody zostali wyłonieni w siedmiu kategoriach: firma, instytucja, nauczyciel, osoba publiczna, dziennikarz, organizacja non profit i pasjonat. W każdej z nich trzy wyróżnienia – Brązowy, Srebrny i Złoty BohaterON – przyznali członkowie Kapituły Nagrody; a jedno – Złoty BohaterON Publiczności – internauci w głosowaniu.
Komitet Organizacyjny Nagrody przyznał także Nagrodę Specjalną dokumentalistom i badaczom prawdy historycznej na temat rzezi wołyńskiej Ewie Siemaszko i Władysławowi Siemaszko za „wieloletnią i skrupulatną pracę w przywracaniu pamięci o ofiarach rzezi wołyńskiej, a także za działalność na rzecz środowisk kombatanckich”.
List do uczestników uroczystości skierował prezydent Andrzej Duda, który podziękował twórcom akcji za podjęcie tej „ważnej i cennej inicjatywy”. „Heroiczne dzieje naszej ojczyzny w XX wieku, kiedy my, Polacy, zmagaliśmy się o wolność z największymi potęgami ówczesnej Europy i dwukrotnie odzyskiwaliśmy własne niepodległe państwo, są wspaniałym dziedzictwem naszej wspólnoty narodowej, z którego czerpiemy inspirację do pracy i służby dla dzisiejszej suwerennej Rzeczypospolitej” – napisał.
„Dziękuję Państwu za troskę o pamięć zbiorową oraz przekazywanie współczesnym młodym Polakom wzorców patriotyzmu i doświadczeń poprzednich pokoleń. Uważam to za ogromnie ważny wkład w formowanie postaw tych, którzy jako następcy patronów Nagrody – Powstańców Warszawskich, poniosą w przyszłość ich idee i wartości” – podkreślił prezydent.
„Polska historia to unikatowe wydarzenia, wspomnienia, opowieści i losy naszych rodzin” - napisał do uczestników uroczystości premier Mateusz Morawiecki. „Wśród bohaterów naszej niepodległości szczególne miejsce zajmują Powstańcy Warszawscy” - podkreślił (Pełna treść listów dostępna jest na stronie https://bohateron.pl/).
Z zebranymi za pośrednictwem internetu połączył się również wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński, który jest przewodniczącym Kapituły Nagrody. „Pielęgnowanie wiedzy na temat wydarzeń i postaci ważnych dla historii ojczyzny jest naszym wspólnym obowiązkiem i wielkim wyzwaniem. Budując narodową tożsamość dbamy o prawdę historyczną – dziś szczególnie ważną i wszystkim nam potrzebną. O tę pamięć – w sposób instytucjonalny – dba polskie państwo. Ale nie tylko” – powiedział.
„Dzisiejsza uroczystość udowadnia, że w naszym społeczeństwie są firmy, organizacje pozarządowe, instytucje i osoby prywatne, które misji tej podjęły się ze szczególnym zaangażowaniem, realizując ją poprzez działalność społeczną, publiczną i zawodową. Nierzadko poświęcając jej całe swoje życie. Właśnie z poczucia obowiązku docenienia ich działalności, a także promowania takich postaw, powstała idea nagrody BohaterONy im. Powstańców Warszawskich – by uhonorować tych, którzy w bieżącym roku w sposób szczególny przyczynili się do pielęgnowania pamięci o historii Polski i jej bohaterach” – zaznaczył minister.
„Przyznawane dziś nagrody noszą imię Powstańców Warszawskich. To Oni swoim heroizmem i wprost niewyobrażalnym poświęceniem wyznaczyli miarę umiłowania wolności, która dla nas, potomnych, na zawsze pozostanie wielkim zobowiązaniem. W tym miejscu pragnę zwrócić się właśnie do Państwa - do Powstańców Warszawskich. Choć nie możemy spotkać się osobiście, chcę Państwu z całego serca podziękować. Gdyby nie Wasza niezłomna postawa, nie byłoby nas dziś w tym miejscu. Jestem wdzięczny za Waszą walkę i płynącą z niej lekcję prawdziwego patriotyzmu” - dodał.
W kategorii „instytucja” Złotego BohaterONa otrzymało Muzeum Powstań Śląskich, Srebrnego - Ośrodek „Pamięć i Przyszłość”, Brązowego - Wojska Obrony Terytorialnej. Złoty BohaterON Publiczności trafił do Muzeum Powstań Śląskich.
W dziedzinie „organizacja non profit” nagrodzeni zostali: Złotym BohaterONem - Stowarzyszenie Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław”, Srebrnym - Fundacja Orlen, Brązowym - Fundacja Wolność i Demokracja. Złoty BohaterON Publiczności przyznano Stowarzyszeniu Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław”.
Złotego BohaterONa w kategorii „firma” otrzymał KGHM Polska Miedź S.A., Srebrnego - PKO Bank Polski S.A., Brązowego - Totalizator Sportowy Sp. z o.o. Złoty BohaterON Publiczności powędrował do PKO Banku Polskiego S.A.
W kategorii „nauczyciel” Złotego BohaterONa przyznano Sławomirowi Rafalskiemu z Działu Penitencjarnego ds. KO i Biblioteki Aresztu Śledczego w Suwałkach, Srebrnego - Barbarze Marii Górczewskiej z Publicznej SP nr 3 im. M. Kopernika w Brzesku, Brązowego - Alinie Ślimak z Zespołu Szkół w Dobrym Mieście. Złoty BohaterON Publiczności otrzymał Paweł Pawłowski z Zespołu Edukacyjnego w Brójcach.
Złotym BohaterONem w kategorii „osoba publiczna” wyróżniony został historyk prof. Andrzej Nowak, Srebrnym - artysta Jakub Różalski, Brązowym - dyrektor Festiwalu Filmowego NNW Arkadiusz Gołębiewski. Złotego BohaterONa Publiczności odebrała dziennikarka Marta Manowska.
W dziedzinie „dziennikarz” Złotego BohaterONa otrzymała Anna Hałas–Michalska (Polsat News), Srebrnego - Zespół Historii i Serwisów Specjalnych Portalu PolskieRadio.pl, Brązowego - Łukasz Kazek i Mateusz Kudła (History Hiking), do których powędrował także Złoty BohaterON Publiczności.
W kategorii „pasjonat” nagrodę Złoty BohaterON otrzymała społeczniczka Anna Szarejko, Srebrny - zespół muzyczny „Ferajna z Hoovera”, Brązowy - rysownik Paweł Piechnik. Złoty BohaterON Publiczności przyznano zespołowi muzycznemu „Forteca”.
W związku z pandemią nie było możliwe osobiste wręczenie podczas gali powstańcom kartek, listów i laurek wysłanych do nich w ramach kampanii BohaterON – włącz historię!. Zaprezentowano jednak film pokazujący jak organizatorzy przekazywali te kartki.
W imieniu powstańców głos zabrał za pośrednictwem internetu Zbigniew Daab ps. Kapiszon. „W tym roku otrzymałem od was bardzo dużo kartek, z całej Polski. Były bardzo starannie, osobiście przygotowane i dlatego sprawiły mi wielką przyjemność w czytaniu. Na kartki, gdzie był adres, odpisałem. Cieszę się, że tak dużo młodych ludzi było w to zaangażowanych. Chciałem serdecznie wszystkim podziękować i życzyć by akcja trwała jak najdłużej” – powiedział.
Podczas zakończenia gali przypomniano także postać zmarłej na początku grudnia członkini Kapituły Nagrody Hanny Stadnik.
Laureatów wyłoniła Kapituła Nagrody składająca się z Powstańców Warszawskich, przedstawicieli polskiego rządu, historyków, osób publicznych oraz ambasadorów kampanii BohaterON – włącz historię!.
Do Kapituły Nagrody BohaterONy 2020 im. Powstańców Warszawskich należeli: Hanna Stadnik ps. Hanka, sanitariuszka w Powstaniu Warszawskim, wiceprezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej; Władysław Rosiński ps. Zapałka, strzelec w powstaniu warszawskim; Piotr Gliński, przewodniczący Kapituły Nagrody, wiceprezes Rady Ministrów, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu; Jacek Sasin, wiceprezes Rady Ministrów, minister aktywów państwowych; Dariusz Piontkowski, minister edukacji narodowej; Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych; Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej; Piotr Legutko, dyrektor TVP Historia (w imieniu prezesa TVP Jacka Kurskiego); Agnieszka Kamińska, prezes Zarządu Polskiego Radia; Karol Żbikowski, prezes Zarządu Platige Image; Anna Jakubowski, dyrektor generalna koncernu Avon na Polskę i kraje Bałtyckie, członkini IAA Polska; Jan Kowalski, dyrektor Biura Programu „Niepodległa”; Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury; Wojciech Kaczmarczyk, dyrektor Narodowego Instytutu Wolności; Wojciech Roszkowski, autor publikacji o historii Polski XX i XXI wieku, profesor nauk humanistycznych; Tomasz Okoń, pomysłodawca i autor programu „Historia bez cenzury” oraz aktorzy, amasadorzy kampanii BohaterON – włącz historię! - Magdalena Różczka, Agnieszka Więdłocha, Olga Bołądź, Katarzyna Bujakiewicz, Karolina Gorczyca, Małgorzata Kożuchowska, Antoni Pawlicki, Maciej Zakościelny, Maciej Musiał i Michał Czernecki.
Gala Nagrody BohaterONy 2020 im. Powstańców Warszawskich została objęta Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości.