Kultura znajduje się w trudnej sytuacji. Obawiamy się, że kultura będzie wykorzystywana w sposób instrumentalny, że jest wykorzystywana jako narzędzie władzy - powiedział organizator Forum Przyszłości Kultury 2017, dyrektor Teatru Powszechnego Paweł Łysak. Odbędzie się ono 18-19 listopada br.

"Forum Przyszłości Kultury wyrasta wprost z Kongresu Kultury, który Teatr Powszechny zorganizował w roku 2016. (...) Odbyły się wtedy 42 spotkania stolikowe, których tematy były wybrane i głosowane w powszechnym głosowaniu przez uczestników tego zdarzenia. I do Pałacu Kultury i Nauki zjechało wtedy ok. 2 tys. osób, a drugie tyle śledziło rozmowy kongresowe za pośrednictwem Internetu" - mówił dyrektor Biura Kultury m. st. Warszawy Tomasz Thun-Janowski podczas wtorkowej konferencji prasowej w Teatrze Powszechnym.

"Zapowiadaliśmy wówczas także, że Kongres Kultury nie jest zamkniętym wydarzeniem, że on rozpoczyna pewien proces - i oto w listopadzie tego roku chcemy te rozmowy kontynuować. Z tą tylko różnicą, że jesteśmy bogatsi o doświadczenia całego roku. (...) W polskiej kulturze wydarzyło się wiele, wiele rzeczy wspaniałych i ważnych, ale także wydarzyły się rzeczy alarmujące. Mamy do czynienia z kolejnymi próbami cenzurowania kultury i sztuki, mamy do czynienia z kolejnymi przykładami ograniczania wolności artystów, mamy wreszcie do czynienia z kolejnymi przykładami odcinania obywateli od dostępu do wolnej kultury. Jednym słowem mamy do czynienia z poważnym kryzysem polityki kulturalnej państwa" - powiedział Thun-Janowski.

"Chcemy się zastanawiać nad pozytywnym programem związanym z tym, jak kultura powinna w przyszłości wyglądać. Chcemy rozmawiać o tym, jaką wizję kultury chcemy w Polsce wspólnie tworzyć - w oparciu, o jakie wartości chcemy budować to uniwersum wartości" - dodał, wyjaśniając, że "to Forum jest skonstruowane w taki sposób, aby mówić o pewnych, pewnych marzeniach, pewnych ambicjach".

"Kultura w tym momencie znajduje się w takiej trudnej sytuacji. (...) Obawiamy się jako środowisko, że kultura będzie wykorzystywana w sposób instrumentalny, że kultura jest wykorzystywana jako narzędzie władzy i ograniczana jest jej różnorodność, jej autonomia, otwartość, szerokość, a niektóre elementy tej kultury są wyrzucane poza margines" - wyjaśnił powody organizacji forum dyrektor Teatru Powszechnego Paweł Łysak.

"W tym ważnym momencie chcemy rozmawiać o przyszłości kultury, myśleć o tym, jak kultura powinna wyglądać, (...) chcemy walczyć o autonomię w kulturze i przeciwstawić się cenzurze" - dodał Łysak.

O cyklu rozpoczętych 10 września w Poznaniu debat, które współorganizowane są z tygodnikiem "Polityka" mówił podczas konferencji dziennikarz i publicysta Edwin Bendyk z "Polityki".

"Jakiego typu ustrój kultury tak naprawdę chcielibyśmy mieć. Czy stawką jest ciągle walka o państwo w kulturze, czy w ogóle trzeba zmienić, zredefiniować rolę państwa i pomyśleć (...), dla dobra dyskusji, stawiamy taką tezę - a co by było gdybyśmy rozwiązali Ministerstwo Kultury?" - przedstawił problematykę debat Bendyk.

Dziennikarka i animatorka z "Krytyki Politycznej" Agata Diduszko-Zyglewska omówiła program trzech sesji plenarnych Forum, które dotyczyć będą "styku kultury i państwa", "styku kultura - religia i tradycja" oraz problematyki "jakiego ustroju potrzebuje kultura współcześnie?". Obok artystów i badaczy w debatach wezmą udział także politycy.

Członkini zespołu programowego Forum Alicja Borkowska z Fundacji WolnoSłowa przedstawiła plan prezentacji działań organizacji i ruchów pozarządowych oraz aktywistów.

Forum Przyszłości Kultury 2017 odbędzie się w dniach 18-19 listopada w Teatrze Powszechnym w Warszawie. "Celem Forum jest przygotowanie projektu na przyszłość – stworzenie całościowej, otwartej i społecznie podzielanej wizji kultury, obejmującej wielość i różnorodność doświadczeń, praktyk i gustów; opartej na humanistycznych wartościach oraz czerpiącej z zasobów dziedzictwa lokalnego, narodowego, europejskiego i ogólnoludzkiego" - napisali organizatorzy na stronie internetowej.

Jego program wypełnią trzy sesje plenarne z udziałem zaproszonych artystów i humanistów z Polski i zagranicy, prezentacje ruchów obywatelskich i inicjatyw badawczych, działań aktywistek i aktywistów społecznych, pokazy oddolnych inicjatyw kulturalnych i działań artystycznych.

Organizatorzy forum zamówili też u wybitnych humanistów teksty o przyszłości kultury, podejmując ubiegłoroczne hasło "Królestwo za narrację" zgłoszone przez prof. Przemysława Czaplińskiego, który zauważył, że brak Polakom nowoczesnych narracji na temat ich sytuacji cywilizacyjnej. Autorami diagnoz będą, m.in. prof. Inga Iwasiów, Jacek Dukaj, prof. Przemysław Czapliński, prof. Grzegorz Niziołek.

Jako imprezy towarzyszące w Teatrze Powszechnym zaprezentowane zostaną cztery polskie i zagraniczne spektakle (m.in. "Trylogia o chorwackim faszyzmie" w reż. Olivera Frljicia z Chorwackiego Teatru Narodowego w Rijece), wystawa pt. "Opór formy", liczne performanse, warsztaty artystyczne oraz instalacje artystyczne.

Treść "Manifestu Forum Przyszłości Kultury 2017" oraz informacje o programie obrad i imprez dostępne są tutaj.