Tragiczne losy Polaków deportowanych z ziem wcielonych w 1939 roku do III Rzeszy pokazuje wystawa otwarta w środę w siedzibie Fundacji Konrada Adenauera w Berlinie.

Berlin jest pierwszym miastem w Niemczech, gdzie zaprezentowana została niemiecka wersja wystawy „Wypędzeni 1939. Deportacje obywateli polskich z ziem wcielonych do III Rzeszy" pokazywanej wcześniej w Polsce.

„Organizując tę wystawę chcemy zasygnalizować, że historia jest dla nas niezwykle ważna” – powiedział zastępca szefa Akademii Fundacji Adenauera Christian Schleicher.

Ambasador RP w Berlinie Andrzej Przyłębski zwrócił uwagę, że pojęcie „wypędzenia” kojarzone jest w Niemczech z przymusowym wysiedleniem Niemców po drugiej wojnie światowej. Jak dodał, w Niemczech terminu tego używa się z sposób „nieostry”, stosując go także wobec osób, które uciekły przed nadciągającym frontem lub zostały wysiedlone bądź przesiedlone na podstawie międzynarodowych umów.

„O tym, że już krótko po wybuchu wojny w pokonanej Polsce doszło do pierwszych wysiedleń, które śmiało można nazwać wypędzeniami, nie wiedział niemal nikt. A były to wypędzenia w pełnym tego słowa znaczeniu” – mówił ambasador. „Wystawa jest ich dokumentacją i przypomina o nich” – podkreślił polski dyplomata.

Kurator wystawy Jacek Kubiak tłumaczył, że mogła ona powstać dopiero teraz, ponieważ w komunistycznej Polsce nie można było mówić o pakcie Hitler-Stalin, ważnym dla wojny polsko-niemieckiej, a po odzyskaniu suwerenności w 1989 roku historycy zajęli się w pierwszej kolejności likwidowaniem białych plam w relacjach Polski z ZSRR.

Współtwórcami wystawy są Związek Miast Polskich i Instytut Pamięci Narodowej przy współpracy Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Wielkopolska Region, Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości i Urzędu Miasta Poznania.

Wystawa „Vertriebene 1939... ” jest niemiecką wersją wystawy Związku Miast Polskich „Wypędzeni 1939…", która w latach 2009-2016 została pokazana w 26 miastach Polski.

Wystawa „Vertriebene 1939... ” koncentruje się na deportacjach obywateli polskich z ziem wcielonych do III Rzeszy. Na wielkoformatowych planszach ukazane zostały poszczególne etapy polityki realizowanej przez okupanta niemieckiego. Kilkaset fotografii, plakatów i dokumentów zebranych w polskich i niemieckich archiwach dokumentuje wywózki ludzi zmuszonych do opuszczenia swoich domów, ich dalsze losy, a także ukazuje szerszy kontekst polityki prowadzonej przez Niemcy pod hasłami Lebensraum oraz Generalplan Ost, w okolicznościach terroru stosowanego wobec Polaków i Żydów na tych terenach – piszą autorzy wystawy.

Dla zwiedzających wystawa będzie prezentowana do 5 października 2016 r. Fundacja Adenauera znajduje się w centrum Berlina, nieopodal wielu ambasad oraz centrali partii CDU.

Z Berlina Jacek Lepiarz

Więcej informacji o wystawie na wypedzeni1939.pl