Wśród ponad stu grafik, pochodzących z XVI–XIX w., znajdują się ryciny Giovanniego Battisty Piranesiego, Egidiusa Sadelera, Hendricka Hondiusa i Giovanniego Benedetta Castiglione. Kontrapunktem dla historycznych przedstawień są wybrane prace polskich dwudziestowiecznych konceptualistów: Romana Opałki, Stanisława Dróżdża i Zygmunta Rytki.

Jak zaznaczyła we wtorek kuratorka wystawy dr Anna Olszewska, nieuchronny upływ czasu, przemijanie i popadanie w zapomnienie to tematy obecne w sztuce od stuleci. „Ekspozycja opowiada o przemijaniu, opisując zarówno jego negatywne, jak i pozytywne aspekty: śmierć, zniszczenie i zapomnienie z jednej oraz pamięć, trwanie i sławę z drugiej strony” - wyjaśniła.

„Odwołując się do epoki Kartezjusza i Woltera koncentrujemy się na egzystencjalnym wymiarze przemijania. Jego ślady odnajdujemy w martwych naturach, alegorycznych przedstawieniach cnót i przywar, w obrazach ruin, seriach portretowych” - dodała kuratorka.

Wystawa skoncentrowana została wokół trzech głównych zagadnień: motywu vanitas (łac. marność), trwania i nietrwałości. Pierwsza część przedstawia wyobrażenia przemijającego czasu typowe dla XVI i XVII wieku. Znaleźć tu można zestawienie młodzieńczego piękna z personifikacją śmierci czy martwe natury przypominające o marności doczesnego świata.

W następnych częściach ekspozycji znaleźć można przykłady pojmowania czasu i przemijania właściwe dla epoki oświecenia. Jak tłumaczy kuratorka, według tej koncepcji przeszłość wciąż wzbogaca się o kolejne świadectwa, żmudnie wydobywane przez historyków na światło dzienne. Wśród nich są również takie, które o przeszłości mówią tylko przez swoją formę: ruiny, fragmenty rzeźb, obrazy dawnych mistrzów.

W części nazwanej „Nietrwałe” prezentowane są grafiki komentujące zachowania związane z upływem czasu – portrety i serie obrazów wpisujące cykl ludzkiego życia w porządek społeczny.

Wystawa w Galerii MCK jest dziesiątą prezentacją cennych zbiorów Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie. Potrwa do 8 maja 2016 r. (PAP)

rgr/ par/