Koncerty muzyki klasycznej, jazzowe i opera - to główne wydarzenia rozpoczynającego się w niedzielę w Gdańsku 13. Międzynarodowego Festiwalu Mozartowskiego Mozartiana. Większość imprez odbędzie się w Parku Oliwskim, założonym w epoce wybitnego austriackiego kompozytora.

"Formuła naszego festiwalu jest stała od kilkunastu lat. Oprócz prezentacji utworów Wolfganga Amadeusza Mozarta w wykonaniu klasycznym oraz w wersji jazzowej i folkowej pamiętamy też o najmłodszych widzach, mając dla nich w programie spektakle" - powiedział PAP twórca festiwalu Mozartiana Jan Łukaszewski, szef Polskiego Chóru Kameralnego Schola Cantorum Gedanensis w Gdańsku.

Przypomniał, że w 2006 r., kiedy doszło do pierwszej edycji Mozartiany, obchodzona była 250. rocznica urodzin Mozarta (kompozytor urodził się 27 stycznia 1756 r. w Salzburgu). W tym samym roku, w którym urodził się słynny muzyk, do Pałacu Opatów w Gdańsku-Oliwie wprowadził się opat klasztoru cystersów Jacek Rybiński, który otoczył swoją siedzibę istniejącym do dziś parkiem w stylu rokoko.

"Można więc śmiało uznać, że data urodzin kompozytora oraz założenia parku jest zbieżna. Sama zaś Katedra Oliwska swój wystrój w najciekawszych elementach, takich jak np. ambona, również zawdzięcza opatowi Rybińskiemu. Co jednak najistotniejsze, z tego okresu pochodzą słynne organy. Gdyby Mozart przyjechał wówczas do Gdańska, to mógłby na nich zagrać" - dodał Łukaszewski.

Muzyk zaznaczył, że w mieście nad Motławą był natomiast syn wybitnego kompozytora Franz Xaver Wolfgang Mozart, zwany "Mozartem Lwowskim" - we Lwowie spędził bowiem znaczną część życia. "Podróżował po Polsce, gdzie m.in. na początku XIX wieku zawitał do Elbląga i Gdańska i najprawdopodobniej także do Oliwy, ponieważ było to wówczas ważne miejsce dla świata muzycznego" - wyjaśnił.

"Mamy więc w Gdańsku-Oliwie naturalną scenografię do prezentacji muzyki Mozarta. Podobną stylistycznie architekturę oraz przestrzeń parkową możemy spotkać np. w Wiedniu, Salzburgu i innych miejscach, gdzie bywał i grywał Mozart" - dodał.

Łukaszewski podkreślił, że Mozartiana adresowana jest do wszystkich słuchaczy, bez względu na wiek oraz wiedzę muzyczną.

Jego zdaniem, urok muzyki Mozarta wynika z kunsztu połączenia "prostoty z głębią doskonałości". "To muzyka uniwersalna, przystępna także dla tych, którzy nie są w ogóle przygotowani do odbioru kompozycji klasycznych. W porównaniu do innych wielkich kompozytorów nie wymaga ona bycia melomanem. Jest coś iskrzącego w utworach Mozarta, a w niektórych fragmentach tak bardzo nostalgicznego, że wprost łapie za serce. Są to piękne dźwięki i ludzie to doceniają, niezależnie od poziomu wykształcenia muzycznego" - ocenił.

Łukaszewski wskazał, że atrakcyjność festiwalu Mozartiana polega m.in. na tym, że większość koncertów odbywa się w Parku Oliwskim, w którym można czuć się swobodnie, nie przejmować się ubiorem i innymi konwenansami, które obowiązują na koncertach w filharmonii. "Część osób przychodzi na Mozartianę ze zwykłej ciekawości zakładając, że jak będzie nudno, to bez żadnego stresu wrócą do domu. Jak się już bowiem wejdzie do sali koncertowej i zapłaci bilet, to głupio wychodzić w trakcie koncertu" - powiedział.

Pierwsze trzy dni tegorocznego festiwalu to tradycyjnie koncerty kameralne w XVIII-wiecznym Domu Uphagena, mieszczącym się w centrum zabytkowego Gdańska.

W niedzielę wystąpi mistrzyni kameralistyki Kaja Danczowska (skrzypce), która zagra wraz ze skrzypaczką młodego pokolenia Marią Sławek i Andrzejem Białko (pozytyw organowy). Następnego dnia odbędzie się recital Yuko Kawai z Japonii, finalistki XIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. We wtorek w dawnym wnętrzu mieszczańskim wystąpi uznany polski kwartet smyczkowy Meccore String Quartet.

W koncercie inauguracyjnym festiwal Mozartiana 2018 na dziedzińcu Pałacu Opatów wystąpi w środę Litewska Orkiestra Kameralna wraz z 16-letnim solistą Pijusem Paskeviciusem (obój). Po tym koncercie na scenie pojawi się gruziński zespół Otar Magradze Jazz Band, a wieczór zwieńczy przedstawienie "Misterium wody trakt II" nad jednym z parkowych stawów, w reżyserii założyciela i szefa Sceny Plastycznej KUL Leszka Mądzika. To widowisko będzie powtórzone także w czwartek i piątek.

W czwartek na dziedzińcu Pałacu Opatów publiczność zobaczy jednoaktową operę skomponowaną przez 12-letniego Mozarta pt. "Bastiene i Basitenne". W spektaklu, wyreżyserowanym także przez Mądzika, wystąpią Hanna Okońska (sopran), Aleksander Kunach (tenor) oraz Piotr Lempa (bas). Solistom towarzyszyć będzie Polska Filharmonia Bałtycka pod dyrekcją Massimiliano Caldi.

W piątek na scenie przed Pałacem Opatów zabrzmi Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia z Katowic pod batutą Boon Hua Liena (Singapur) z solistą Krzysztofem Michalskim (wiolonczela).

Dwa inne koncerty podczas Mozartiany to "Misja Możart" (czwartek) w wykonaniu The ThreeX oraz "Mozart i Jazz" (piątek) z udziałem Krzesimira Dębskiego, Anny Jurksztowicz, Rolfa Zielke (Niemcy) i Adam Czerwiński Quartet.

W programie Mozartiany jest także oferta dla dzieci W czwartek i piątek w parku będzie można obejrzeć przedstawienie "Don Giovanni" w wykonaniu Narodowego Teatru Marionetek z Pragi.

Koncert finałowy tegorocznej Mozartiany odbędzie się w sobotę 25 sierpnia, jak co roku, w Katedrze Oliwskiej. Wystąpią: sopranistka Julija Leżniewa (Rosja), Ewa Marciniec (alt), Krystian Krzeszowiak (tenor), Wojtek Gierlach (bas), Polski Chór Kameralny oraz Wenecka Orkiestra Barokowa. Całością dyrygować będzie Jan Łukaszewski.

Jednym z patronów medialnym Mozartiana 2018 jest Polska Agencja Prasowa.