Liderem 9. Kompasu Sztuki 2017, który został ogłoszony w czwartek, została Magdalena Abakanowicz jedna z najbardziej uznanych na świecie polskich artystek. Kolejne miejsca zajęli Alina Szapocznikow i Wojciech Fangor.

W pierwszej dziesiątce ostatniego Kompasu Sztuki, w którego notowaniach wzięło udział 58 galerii, znaleźli się: Tadeusz Kantor, Andrzej Wróblewski, Mirosław Bałka, Roman Opałka, Władysław Strzemiński, Jerzy Nowosielski i Ryszard Winiarski.

„Istniejemy już dziesięć lat. I niemal od początku czołówka Kompasu Sztuki pokrywa się z nazwiskami najwybitniejszych polskich tworców, których dzieła są najbardziej cenione na naszym rynku sztuki.” – powiedziała PAP Kama Zboralska. – W ostatnim 9. KS 2017 jest podobnie”.

W tym roku udział wzięło 58 galerii m.in. Starmach Gallery, Zderzak, Propaganda, lokal_30, Galeria Stefan Szydłowski, Artemis, Le Guern, Art Agenda Nova oraz BWA Zielona Góra, CSW Łaźnia, PGS, Galeria Bielska.

Jak podali twórcy rankingu - Kama Zboralska i Piotr Cegłowski, którzy sami nie głosują, w tym roku pojawiło się 217 nazwisk, które zostały wytypowane przez najważniejsze polskie galerie, takie jak m.in. Starmach Gallery, Zderzak, Propaganda, lokal_30, Galeria Stefan Szydłowski, Artemis, Le Guern, Art Agenda Nova oraz BWA Zielona Góra, CSW Łaźnia, PGS, Galeria Bielska.

Podobnie jak w poprzednich latach, w KS uwzględnieni zostali też artyści notowani w Kompasie Młodej Sztuki m.in. Bartosz Kokosiński, Łukasz Stokłosa, Honorata Martin, Jakub Julian Ziółkowski.

Liderka 9. KS, zmarła w zeszłym roku wybitna rzeźbiarka Magdalena Abakanowicz, należy do grona polskich twórców znanych na wszystkich kontynentach. Od lat związana była z jedną z najbardziej prestiżowych na świecie galerii nowojorską Malbourgh Gallery, w której niedawno miała miejsce prezentacja jej twórczości. Jej oryginalne dzieła pokazywane były w najlepszych, najbardziej prestiżowych muzeach i galeriach. Prace biją rekordy cenowe – sprzedawane są po kilkaset tysięcy euro.

Drugą pozycję zajęła Alina Szapocznikow (liderka KS 2012,2013). Od kilku lat twórczość tej artystki zdobywa międzynarodowe uznanie. Zapoczątkowała je wystawa „Sculpture Undone 1955- 1972” prezentowana w 2011 r. w Centrum Sztuki Współczesnej WIELS w Brukseli, a następnie prezentacje w Los Angeles, Nowym Jorku i paryskim Centre Pompidou. Ceny rzeźb Aliny Szapocznikow dochodzą do ponad 600 tys. euro. Niedawno pokaz 100 jej dzieł „Human Landscapes”, pierwszy tak obszerny w Wielkiej Brytanii miał miejsce w The Hepworth Wakefield.

Trzecią lokatę zajął Wojciech Fangor, jedyny Polak który miał indywidualną wystawę w Muzeum Guggenheim. Jego słynne wirujące koła na aukcjach znajdują chętnych za ponad milion złotych. Od listopada do końca maja 2018 roku można podziwiać jego płótna m.in. w galerii Heather James Fine Art. w Palm Desert w Kalifornii. Jego prace zdobią stacje warszawskiego metra.

Kolejne miejsce zajął Tadeusz Kantor, wielokrotny lider Kompasu Sztuki. „Co ciekawe – zaznacza Zboralska - od niedawna stał się bohaterem gry komputerowej stworzonej przez belgijską grupę Tale of Tales. Ceny prac Kantora dochodzą do 800 tys. zł.

Piąte miejsce przypadło Andrzejowi Wróblewskiemu, który w wieku 29 lat zginął tragicznie w Tatrach. Jego mocne w przekazie obrazy oddające wojenną traumę pokazywane są nie tylko w polskich muzeach. W zeszłym roku, m.in. „Matka z zabitym dzieckiem” pojawiła się na prestiżowym 14. Documenta w Kassel, gdzie prezentowane tez były prace Szapocznikow i Strzemińskiego. Prace jeżeli pojawiają się na rynku to ich ceny zaczynają się od kilkudziesięciu tysięcy złotych (na papierze).

Szóste miejsce przypadło Mirosławowi Bałce, zwycięzcy KS 2010, 2011, którego dokonania są docenione już od lat 90. przez międzynarodowy świat sztuki. Jego intelektualna twórczość prezentowana jest w najbardziej prestiżowych galeriach. W zeszłym roku na swojej ósmej wystawie indywidualnej w galerii Galerie Nordenhake w Berlinie Bałka pokazał dwie rzeźby łączące dwa główne tematy jego twórczości: pamięć indywidualną i pamięć zbiorową. Ascetyczne prace Bałki rzadko pojawiają się na rynku – ich ceny zaczynają się od kilkudziesięciu tysięcy euro.

Siódme miejsce zajął Roman Opałka. Jego dzieła znajdują się w najbardziej prestiżowych kolekcjach, m.in. w MoMA i Guggenheim Museum w Nowym Jorku oraz w Centre Pompidou w Paryżu. W 2017 roku w Sotheby’s jego praca „Opałka 1965/1 – ∞” Detal – 3843982 – 3864277” została wylicytowana za ponad 500 tys. funtów.

Pierwszą dziesiątkę 9. KS zamykają: Władysław Strzemiński, pionier konstruktywistycznej awangardy lat 20. i 30. XX wieku, twórca teorii unizmu, Jerzy Nowosielski piewca kobiecej urody (obrazy sprzedawane za ponad 400 tys. zł) i Ryszard Winiarski, który dzięki Fundacji Rodziny Staraków miał dużą wystawę w renesansowym pałacu w ramach 57. Biennale Sztuki w Wenecji w 2017 roku. Najdroższa jego praca sprzedana była za ponad milion zł.

„Kompas Sztuki, który od 2007 roku publikowany jest w +Rzeczpospolitej+, (...) ma charakter edukacyjny; tworząc ranking najlepszych polskich artystów współczesnych próbujemy usystematyzować wciąż jeszcze kształtujący się polski rynek sztuki” – zaznaczyła w wypowiedzi dla PAP Kama Zboralska.

Pełne listy Kompasu Sztuki można znaleźć na stronach internetowych www.kompassztuki.pl, oraz na stronach internetowych „Rzeczpospolitej”.