Jak dawniej ludzie komunikowali się na odległość, jakich przedmiotów, systemów, sposobów używali, by przekazać wiadomość; jak szybko rozchodzi się dźwięk? – m.in. tym zagadnieniom poświęcona jest wystawa „Połącz się”, którą od piątku będzie można zobaczyć w Stalowej Woli (Podkarpackie).

"Ekspozycja, skierowana zarówno do dzieci, jak i dorosłych zawiera eksponaty, które przybliżą historię rozwoju porozumiewania się człowieka na odległość, nadawania sygnałów, tworzenia i użytkowania kodów komunikacyjnych" – mówiła koordynatorka ekspozycji Katarzyna Żylińska-Łuc z Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli.

Podkreśliła, że istotą ekspozycji, która prezentuje zjawiska fizyczne, dokonania techniczne człowieka w zakresie telekomunikacji, jest jej interaktywność. Każdy zwiedzający będzie mógł samodzielnie, z użyciem prezentowanych eksponatów, spróbować porozumieć się na odległość, sprawdzić proces przekazywania wiadomości, czyli co się z nią dzieje po nadaniu.

„Żyjemy w epoce, w której udało się spełnić odwieczne marzenie ludzkości – dzięki liniom telegraficznym, telefonicznym, sztucznym satelitom, światłowodom, sieci internetowej możemy porozumiewać się z innymi osobami, nawet na drugim końcu świata. Pokazane eksponaty pomagają wyjaśnić i zobrazować zasadę działania urządzeń służących komunikacji na odległość. Wystawa także skłania do refleksji nad szansami i zagrożeniami wynikającymi z rozwoju technologii” – zauważyła Żylińska-Łuc.

Zapewniła jednocześnie, że przygotowane stanowiska interaktywne są dostosowane do możliwości poznawczych nawet najmłodszych odbiorców. Na każdym znajduje się instrukcja i merytoryczny opis zjawiska.

Zwiedzający będą mogli zatem doświadczyć widowiskowych zjawisk związanych z rozchodzeniem się fal dźwiękowych i elektromagnetycznych; zaobserwować - dzięki rurofonowi - prędkość rozchodzenia się dźwięku; poznać czym jest i jak się używa kodu flagowego, czyli kodu stosowanego także i dziś np. w żegludze morskiej do komunikacji pomiędzy jednostkami pływającymi.

Zainteresowani będą mogli za pomocą klucza telegraficznego spróbować nadać wiadomość najsłynniejszym kodem świata jakim jest alfabet Morse’a. „Dziś zakres zastosowań tego kodu jest niewielki. Nadal jednak muszą go znać marynarze i piloci – również po to, by rozpoznać sygnał SOS, czyli wołanie o ratunek” – podano w opisie eksponatu.

Wśród dawnych sposobów komunikowania się na odległość pokazana zostanie też „Poczta Bullerbyn”, która zainteresuje zapewne najmłodszych. Są to dwa domki, między którymi rozciągnięto sznurek, po którym można przesyłać wiadomości włożone do pudełka. Eksponat nawiązuje do klasyki literatury dziecięcej – „Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lindgren.

Będzie można poznać działanie Zwierciadeł Akustycznych, czyli dwóch wklęsłych luster, tworzących kanał akustyczny. Dźwięk prowadzony przez krótki odcinek rury skierowany jest na wklęsłą powierzchnię, która stanowi dźwiękowe zwierciadło, odbijające fale dźwiękowe. Po odbiciu fale biegną do drugiego zwierciadła, gdzie po powtórnym odbiciu skupiają się w lejku i krótką rurą docierają do uszu odbiorcy.

„Akustyczny kanał komunikacyjny pomiędzy zwierciadłami jest odporny na zakłócenia. Gdyby skrzyżować go z podobnym biegnącym prostopadle, to fale dźwiękowe przenikałyby się przez siebie i obie pary rozmówców mogłyby prowadzić niezależne rozmowy” – napisano w opisie eksponatu.

Zaprezentowane zostaną też współczesne techniki, ale z wyjaśnieniem działania. Np. Ścieżki Internetu pozwolą użytkownikowi poznać, jaką drogę pokonują przesyłane przez internet dane – dzięki mapie świata można obserwować przez jakie serwery i z jaką prędkością informacja została przesłana.

Z kolei w trakcie warsztatów najmłodsi będą mogli poznać jeszcze starsze sposoby komunikowania się, w tym wykorzystywane przez plemiona afrykańskie tam-tamy.

Wystawa w Muzeum Regionalnym potrwa do 28 maja. Jej otwarciu w piątek towarzyszyć będzie lekcja pokazowa oraz warsztaty prowadzone przez specjalistę. Do udziału w bezpłatnych zajęciach pokazowych organizatorzy zapraszają szczególnie nauczycieli informatyki, fizyki, matematyki i uczniów. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń.

Agnieszka Pipała (PAP)